Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Rozdział1.Powództwojakoformaochronyprawnej...
sądowejprzysługująwstosunkudosądunastępująceprawa:1)prawodozwróceniasię
dosąduoudzielenieochronysądowej(prawodowymiarusprawiedliwości);2)prawo
domerytorycznegozbadaniawysuniętegowsądzieżądania,uzależnioneodistnienia
procesowychprzesłanek(formalneprawodopowództwa);3)prawodomerytorycznego
uwzględnieniaprzezsądżądania,uzależnioneodistnieniaprzesłanekprawnomate-
rialnych(materialneprawodopowództwa).Ponieważformalneprawodopowództwa
uzależnionejestrównieżodprzesłanekprawadowymiarusprawiedliwości,terminem
tymmożemysensulargoobjąćprawodowymiarusprawiedliwości86.Wyodrębnienie
takiegoprawauznanezostałojednaknagruncieówczesnegoporządkuprawnegoza
zbędneispotkałosięzkrytycznąoceną87,cobyłoniewątpliwieefektemoddziaływania
różnychteoriiradzieckich.Różnorodnośćtychteoriiświadczyćmiałaotrudnościach
nwwyzwoleniusięspodbrzemieniapoglądówtradycyjnych”88.Uznanojednocześnie,że
jednostceniemożebyćudzielonaochronawówczas,gdybyłobytoniezgodnezinteresem
społecznym89.Specyficzniepojmowanyinteresspołecznydeterminowałdopuszczalność
isposóbskorzystaniazochronysądowej,aponadtouzasadniałrozszerzenieodstępstw
odzasadynemoiudexsineactore,neprocedatiudexexofficio90.
2iPytanieoaktualnośćteorii„prawadopowództwa”
wświetleobecnieobowiązującegoKodeksupostępowania
cywilnegoiTeoria„prawodopowództwa”aprawodo
sądu
Dyskursnatematprawadopowództwakontynuowanybyłrównieżpodrządemobo-
wiązującegoKodeksupostępowaniacywilnego,ztymżerozważano,czyprawodo
powództwamiałogwarantowaćstronieuprawnieniejedyniedouruchomieniapostę-
powaniasądowego,czyteż-jeżelijejżądanieznajdowałoobiektywnąpodstawęprawną
-równieżdouzyskaniakorzystnegorozstrzygnięcia91.
Niewątpliwiewpływnawstrzemięźliwystosunekówczesnejdoktrynyprocesucywilnego
doodrębnegoprawadoochronysądowejmiałtakżeograniczonykatalogkonstytucyj-
nychprawiwolnościobywatelskichorazichfasadowyiczystodeklaratywnycharakter.
Niepowinnozatemdziwić,żekonsekwencjątegorodzajuzałożeńiograniczeńbyłwtym
86
Z.Resich,Istota...,s.25.
87
NacozwróciłuwagęH.Mądrzak,Prawo...,s.194.
88
Por.W
.Berutowicz,Funkcjaprocesucywilnegowoświetleninauki...,s.24.
89
Por.A.Stawarska-Rippel,Elementy...,s.30.
90
Por.A.Stawarska-Rippel,Elementy...,s.30.
91
Por.P
.Grzegorczyk,K.Weitz,komentarzdoart.45[w:]KonstytucjaRP,t.1,Komentarzdoart.1-86,
red.M.Safian,L.Bosek,Warszawa2016,Legalis;zob.takżeM.M.Cieśliński,Odojrzewaniusprawycy-
wilnejdorozstrzygnięcia[w:]PostępowanierozpoznawczewprzyszłymKodeksiepostępowaniacywilnego,
red.K.Markiewicz,A.Torbus,Warszawa2014,s.749in.