Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Poststalinizm.Ideologiaiutopiaepoki
ipodkreślałznaczenieHnowychwydarzeńifaktów”.Zjazdokre-
śliłjakoHzgruntunaukowąodpowiedźnazasadniczezagadnie-
niahistoriiludzkości”6.Współcześninatychmiastzorientowali
się,żezjazdpartyjnystanowifundamentalnącezurędziejową.
Przełompostawiłwładzepartyjnewtrudnejsytuacji.Począt-
kowopróbowanowprawdzieograniczaćsformułowanąprzez
ChruszczowakrytykęStalinadosytuacjiwZSRRiniełączyć
jejzwłasnymkontekstemnarodowym,jednakdośćszybkotrze-
babyłozmierzyćsięzezwątpieniemczłonkówpartiiwewłasną
przeszłość.WCzechosłowacjiważyłysięlosycałegokierownic-
twapartyjnegozNovotnymnaczele,uwikłanegowstalinowskie
zbrodnie.Prascydecydencistaralisięstłumićdyskusjęnadkul-
temjednostki,zrzucającodpowiedzialnośćnakilkapartyjnych
osobistościHzlikwidowanych”wokresiestalinowskim,ajedno-
cześnieblokująckrytykęutrwalonejwersjipartyjnychdziejów
wokresiemiędzywojennym.Próbowalitaktyczniezrzucićwinę
nanajbardziejprominentnąofiaręstalinizmu,czylistraconego
w1952r.sekretarzageneralnegoKCKPCzRudolfaSlánskie-
go,skazanegonaśmierćjakoHagentimperializmu”,aterazna-
piętnowanegojakoHagentBerii”7.
Podczasgdyczechosłowaccykomuniścizdecydowalisięje-
dynienałagodnąkrytykęstalinowskichHnadużyć”,tak,bynie
naruszyćciągłościHbudowysocjalizmu”,wPolscereinterpre-
tacjanajnowszejprzeszłościszławparzezrehabilitacjązdys-
kredytowanegopo1945r.skrzydłapartyjnegoskupionegowo-
kółWładysławaGomułki,czegoostrożnychpoczątkówmożna
dopatrywaćsięjużw1954r.Noweujęcieprzeszłościzostało
wzmocnioneprzezupolitycznieniepartyjnejbazypoczerwco-
wympowstaniuwPoznaniuiprzypieczętowaneprzezpowrót
Gomułkiwpaździerniku1956r.Jakpóźniejzobaczymy,pol-
skiewładzepartyjnedążyłydotego,byzarównopersonalnie,
6A.Novotny,XX.sjezdKSSSazóvěryvyplývaj.c.proprócinań.strany.Zre-
ferótupřednesenéhonazasedón.ÚVKSČ29.března1956,w:tenże,Projevyasta-
ti,t.1,Praha1964,s.257n.
7NatematSlánskiegozob.PoliticképrocesyvČeskoslovenskuporoce1945
a„př.padSlónský”.Sborn.kpř.spěvkůzestejnojmennékonference,pořódanéve
dnech14.-16.dubna2003vPraze,red.J.Pernes,J.Foitzik,Brno2005.
40
