Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sprawiedliwieosądziirządpolskiwWarszawie,jakwyśląkomisjęgra-
niczną,totanasprzyłączydonaszejMacierzyPolski.Bolepiejiśćdogro-
bu,jakpozostaćnadalprzyNiemcach”
48
(wyróż.oryg.).Wtreścirezolucji
zRekowapodkreślano,żeprzyłączenietejmiejscowościdoPolskibyłoby
aktemsprawiedliwości„według13punktuWilsona,któryopiewa,żelu-
dziejednejnarodowościmająbyćzłączeni”,a„Rekówniejestżadnąwy-
spąnamorzugermańskim,tylkowsiąnagranicynowopowstającejnaszej
macierzyPolski,bomytutajodwiekówzasiedzialiPolacy”
49
.
Akcjawiecowatrwałaażdoostatecznegowyznaczeniagranicyprzez
MiędzynarodowąKomisjęGraniczną.Więcejwystąpieńpolskichodbyło
sięwtymokresiewpowieciebytowskim,choćwlęborskimprzybierały
oneostrzejszeformy.Dnia19października1919r.nawiecuwpozosta-
wionymdecyzjąKongresuwNiemczechWierzchucinieokoło700Pola-
kówdomagałosię,byprzywódcypolskiegoruchunaPomorzuNadwiślań-
skimdoprowadzilidosytuacji,wktórejwojskopolskie,przejmującprzy-
znanePolsceterenyPomorzaGdańskiego,zajmierównieżpozostałemiej-
scowościzamieszkałeprzezPolaków.Wefekciekomisjagranicznazosta-
łabypostawionaprzedfaktemdokonanym.Projekttenniezyskałpoparcia
adresatów,którzystojącnastanowiskuposzanowaniadecyzjitraktatowych
radziliuchwalenierezolucjiiprzekazaniejejkomisji.Takteżmieszkańcy
Wierzchucinaiokolicznychmiejscowościzrobili
50
.Innymefektemwiecu
byłosprowadzenieprzezwładzeniemieckiedoWierzchucinakilkusetżoł-
nierzy,którychzakwaterowanowdomachmieszkańców
51
.
MimocorazsłabszychnadzieinaspełnienieoczekiwańPolaków,ak-
cjawiecowatrwała.Jeszczewlutym1920r.nałamach„GazetyGdań-
skiej”pojawiłsięapeloprzekazywanierezolucjikomisjigranicznejiogła-
szanieichwprasie
52
.Itak,Polacyzparafiiniezabyszewskiejiugoskiej
wpowieciebytowskimwystosowalitrzyprotesty–rezolucjeiwlipcu
1919r.,wlutymiwkwietniu1920r.Wostatnimdramatycznymisłowa-
miprosilii„jakoPolacyzkrwiikościprosimyibłagamybynasprzyre-
gulowaniugranicydoukochanejMacierzyPolskiprzyłączono”
53
.
111111
48
ProtestPomorza,„GazetaWarszawska”1919,nr218,s.4.
49
„GazetaGdańska”1919,nr165,s.1;„GazetaWarszawska”1919,nr213,s.3.
50
Z.Szultka,Zbadańnadstosunkiemludnościpolskiej...,s.78-79.
51
GdańskiPrusyZachodnie,„GazetaWarszawska”1919,nr300,s.7.
52
Układpokojowyprzywytykaniugranicypolskiejobowiązuje,„GazetaGdańska”
1920,nr51,s.1.
53
„KurierPoznański”1920,nr83,s.1;relacjazwiecurównieżw„DziennikuPo-
znańskim”1920,nr82,s.2.
25
