Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WtymdniuRadaNajwyższawyznaczyłasiedmioosobowąmiędzynaro-
dowąmisjęspecjalnąpodprzewodnictwemJosephaNoulensa
26
,która
miałaudaćsiędoPolskiizłożyćraportostaniekraju
27
.
29stycznia1919r.sprawapolskaweszłapodobradyRadyNajwyż-
szej,którejprzewodniczyłpremierFrancjiGeorgesClemenceau.Roman
Dmowskiwygłosiłwówczaswyczerpujące,pięciogodzinneprzemówie-
nienatematstanuPolskiorazpolskiegoprogramuterytorialnego
28
,temu
drugiemuzagadnieniupoświęcającnajwiększączęśćwystąpienia.Istota
polskichpropozycjiterytorialnychnazachodzieiargumentynaichrzecz
byłykontynuacjątego,coprezentowałwswoichwypowiedziachjeszcze
wokresiewojny
29
.Ichsensstreszczałsięwewłączeniudopaństwapol-
skiegoGórnegoŚląska,powiatówsycowskiegoinamysłowskiegozDol-
negoŚląska,Poznańskiego,PrusZachodnichiWschodnichorazpowia-
tówlęborskiegoibytowskiegozPomorzaZachodniego.
Wkolejnejnociedotyczącejwytyczeniazachodniejgranicypaństwa
polskiego,przedstawionej28lutegospecjalnejKomisjidoSprawPol-
skich,delegatpolskiprzedstawiłargumentynaturyhistorycznej,ekono-
micznej,geograficznej,etnograficznejistrategicznej.Wprzypadkujej
północnejczęścizaproponowałwymianę–Polskazrezygnujenarzecz
Niemieczzamieszkałychwwiększościprzezludnośćniemieckąpowia-
tówwałeckiegoiczłuchowskiego,alezatozabiegaćbędzieoprzyznanie
jejwschodniegokrańcaPomorza–dwóchpowiatówutraconychw1657r.
30
–lęborskiego,bytowskiegoorazczęścipowiatusłupskiego.Pozawspo-
mnianymargumentemhistorycznejprzynależności,terytoriatezostały
określonejakoniezbędnedlaPolskizewzględówgeograficznych
31
.
111111
26
Z.Wroniakpodaje,żedecyzjatazapadładopiero29stycznia,Roladelegacjipol-
skiej...,s.241.
27
M.Mroczko,Ziemiedzielnicypruskiej...,s.154.
28
Tamże.OwystąpieniachipoglądachR.DmowskiegonakonferencjipokojowejiB.Pio-
trowski,RomanDmowskiasprawapolskiejgranicyzachodniejwtraktaciewersal-
skim,[wi]RolaWielkopolskiwodbudowiePaństwaPolskiego1918-1919,podred.
B.Polaka,Koszalin1989,s.49-56.
29
R.Wapiński,RomanDmowski,Lublin1988,s.270.
30
Traktatwelawsko-bydgoskizawartymiędzyPolskąaelektorembrandenburskim
wczasiewojnyzeSzwecją.NajegomocyFryderykWilhelmm.in.otrzymałwlenno
ziemięlęborsko-bytowską.
31
R.Dmowski,NotaDelegacjiPolskiejnaKonferencjęPokojowądoJ.Cambonawspra-
wiegraniczachodnichpaństwapolskiego,[wi]SprawypolskienaKonferencjiPo-
kojowejwParyżuw1919r.Dokumentyimateriały,podred.R.BierzankaiJ.Ku-
kułki,t.1,Warszawa1965,s.76.
21
