Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NapodstawienotiwyjaśnieńdostarczanychprzezRomanaDmow-
skiegopodkomisjagen.LeRondaopracowałaraport,któryznowuposłu-
żyłKomisjidoSprawPolskichdoprzedstawieniawłasnychwnioskówna
tematzachodnichipółnocnychgranicPolski,wdużejmierzezbieżnych
zpostulatamidelegacjipolskiej.Innerozwiązaniezaproponowanojedy-
niewstosunkudoPrusWschodnich
32
.Niestety,wtrakciedyskusjiwRa-
dzieNajwyższejnadraportemkomisjipremierbrytyjskisprzeciwiłsię
rozwiązaniom,któremogłybydoprowadzićdopozostawieniawPolsce
zbytdużejliczbyludnościniemieckiej.DotyczyłotoGdańskaiczterech
powiatównaprawymbrzeguWisły.DelegacjaStanówZjednoczonych
przedstawiłarównieżprojektnadaniaGdańskowistatusuWolnegoMiasta
izorganizowaniaplebiscytunaŚląsku
33
.
StanowiskubrytyjskiemusprzeciwilisiędelegaciFrancji,domagającsię
głównieodrzuceniaprojektuograniczeniaroszczeńterytorialnychwstosun-
kudoNiemiec.Ponieważspornezagadnieniedotyczyłobezpośrednioziem
polskichzaborupruskiego,sprawapolskastałasięelementemprzetargowym
wrozgrywceangielsko-francuskiej.WefekciestarańLloydaGeorgastano-
wiskoWielkiejBrytaniipoparłprezydentStanówZjednoczonychWoodrow
Wilsonijużwpoczątkukwietniapodjętouchwałęopotrzebieutworzenia
zGdańskaiprzyległegodońterytoriumWolnegoMiastapodprotektoratem
LigiNarodów,zwłączeniemgodopolskiegoobszarucelnego.NaPowiślu
natomiastmiałzostaćprzeprowadzonyplebiscyt
34
.
WczasieobradKongresuPokojowegoKNPapelowałdoNRLwPo-
znaniuowzmożeniemanifestacjiludnościpolskiejnarzeczprzynależno-
ściGdańskaiziempółnocnychdoPolski.Radawysyłaławięcprzedsta-
wicielomPolskiwParyżuwielepismnatematpołożenialudnościpol-
skiejwzaborzepruskim,mogącychsłużyćjakoargumentydelegacji
35
,
orazpowstającewróżnychśrodowiskachrezolucje,czegoprzykładem
możebyćUchwałaRadyMiejskiejWarszawywsprawieGdańskaz7marca
1919r.Stwierdzonowniej,iżzgodniezdążeniamicałegonarodurada
miasta„domagasię,bywybrzeżebałtyckiewrazzodwiecznymportem
polskim,Gdańskiem,zPrusamiZachodnimi,polskimipowiatamiPome-
ranii,WarmiąipołudniowączęściąPrusWschodnichzostałopaństwu
111111
32
M.Mroczko,Ziemiedzielnicypruskiej...,s.157.
33
34
Tamże,s.158.
Tamże,s.159.
35
Z.Wroniak,Roladelegacjipolskiej...,s.252;ArchiwumAktNowych(AAN),Ko-
mitetNarodowywParyżu1917-1919[1921](KNP),sygn.123,Protestywsprawie
granicPolski;AAN,KNP,sygn.131,UchwałazBorzyszkowychz15maja1919r.
22
