Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Demokratyzacja,centralizacjaikomercjalizacja...
rynekzaimmanentnyelementładuspołeczno-gospodarczego.Jednakjużmiejsce
irolarynkubywają-oczympisałbędęwdalszejczęścirozdziału-rozumiane
różnorakowzakresiemodelidemokracjiliberalnej.
JürgenHabermasprezentujenormatywnemodeledemokracji,wychodzącod
dwóchsposobówpojmowaniapolityki-Dliberalnego”orazDrepublikańskiego”,
przedstawiająctymsamymdwaopartenanich,opozycyjneujęciademokracji,po
czymuzupełniajeotrzecimodel-Ddeliberatywny”36.Wkontekścierozważań
onaturzedemokracjinapotrzebytejpracypostanowiłemskupićsięjednakże
nadwóchpodstawowychmodelach,zaprezentowanychwtabeli1.
Tabela10Demokracjaliberalnaorazdemokracjarepublikańska
Statusobywatela
Pojęcieprawa
Naturaprocesu
demokratycznego
Państwo
Określonywedługkryteriów
negatywnych,dającychpole
wyboruprawpodmiotowych
wobecpaństwaiinnych.
Porządekprawnypozwala
jednostkomzyskaćinformacje,
jakieprawaimprzysługują.
Logikarynkowa.Polityka
towalkaopozycje,dzięki
którymmożnarozporządzać
władząadministracyjną,sukces
mierzonyjestpoparciem
wwyborach-legitymizujeon
sprawowaniewładzy.
DStróżspołeczeństwagospodarki
rynkowej”.
Demokracjaliberalna
Pozytywneprawaobywatelskie
gwarantująceuczestnictwowe
wspólnocie.
Prawapodmiotowewywodzone
sązobiektywnegoporządku
umożliwiającegowspółżycie
społeczne.
Procesdemokratyczny
konstytuujespołeczeństwo
jakowspólnotępolityczną.Styl
dyskursupolitycznegoprzekłada
sięnasposóbsprawowania
władzy,zaśwygranazobowiązuje
dorealizacjiokreślonychpolityk.
Wspólnotaetyczna.
Demokracjarepublikańska
Źródło:opracowaniewłasnenapodstawieJ.Habermas,UwzględniającInnego,przeł.A.Romaniuk,
PWN,Warszawa2009,s.238-247
Demokracjęrepublikańską-mimoodwołańdoklasycznego,Arystotelesow-
skiegopojmowaniaczłowiekajakoDzwierzęciapolitycznego”orazjakżeatrak-
cyjnego,takżewspółcześnie,zwracaniauwaginaidealne(wkontekścietypów
idealnychMaxaWebera)cechyprocesudemokratycznego-trudnojestjednak
rozpatrywaćwkontekścieużytecznościdlaanalizwspółczesnychprocesów
demokratycznych.Ztegopowodudalejbędęsięskupiałnamodeludemokra-
cjiliberalnej.Ionaniejestwszakżejednolitymkonstruktem-poprzybliżeniu
jejcharakterystycznychcechpodejmęsiępróbywyodrębnienianajpopularniej-
szychodmianwspółcześniewystępującychnaświeciedemokracjiliberalnych.
36J.Habermas,UwzględniającInnego,przeł.A.Romaniuk,PWN,Warszawa2009,s.237.
