Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Fizjologiarozrodczości
14
chromosomówautosomalnychiz2chromosomów
chodzipodczasowulacji,którajestzłożonymproce-
płciowych,stanowiącychopłcidziecka.
semzachodzącymprzez24-36godzinodpoczątku
Zdolnośćdozapłodnieniajestjednymznajciekaw-
wydzielaniaLHorazprzez10-12godzinpopiku
szychfenomenówbiologii.Zapłodnienietoproceswy-
LH[1].
magającykoordynacjiwielumechanizmów,które
Mechanizmowulacjiwymagakoordynacjiwielusy-
mogąuleczaburzeniunakolejnychetapach,prowadząc
nergistycznychprocesów.Rozpoczęciewydzielania
doniepłodnościlubniemożnościdonoszeniaciąży.
progesteronudoprowadzadodestabilizacjiścianypę-
Abydoszłodozapłodnienia,niezbędnejestwcześniej-
cherzykajajnikowego.Zachodzącewścianiepęcherzy-
szeprzygotowaniezarównokomórkijajowej,jak
kazmianydegeneracyjnekolagenuprowadządojej
iplemnikaorazodpowiedniasynchronizacjaprzemian
ścieńczenia,agwałtownywzrostciśnieniawpłyniepę-
zachodzącychwendometrium.
cherzykowym-dowzmożonegonapięciaściany.Pod
wpływemgonadotropiniprogesteronuzwiększasięak-
tywnośćenzymówproteolitycznych.Komórkiziarniste
itekalneprodukująaktywatorplazminogenu,awpły-
1.2.2
niepęcherzykowympowstająkompleksyplazminyak-
Gametażeńska–komórkajajowa
tywującekolagenozę.Wkonsekwencjidochodzido
pęknięciaiuwolnieniakomórkijajowej.Przedowula-
Rozwójgametyżeńskiejrozpoczynasięjużw16.-20.
cją,naskutekdziałaniakwasuhialuronowego,docho-
tygodniuciąży.Wwynikuprocesuapoptozyidegene-
dzidooddzieleniakompleksuoocyt-wzgórekjajono-
racjiz6-7mlnkomórekjajowychwmomencieuro-
śnyodpozostałychwarstwkomórekziarnistych.Jedną
dzeniapozostajetylkook.2mln,adookresudojrzewa-
zbezpośrednichprzyczynwydaleniakompleksuoocyt-
nialiczbataulegadalszejredukcjidook.300tys.Każ-
-wzgórekjajonośnyjestgwałtownywzroststężenia
dypęcherzykpierwotnyzawieraniedojrzałąkomórkę
prostaglandynwpłyniepęcherzykowym[1].
jajową(oocyt)zatrzymanąwstadiumdiplotenu(etap
Szacowanadługośćżyciakomórkijajowejodmo-
profazypierwszegopodziałumejotycznego)iotoczoną
mentuuwolnieniazpęcherzykawynosi12-24godzi-
pojedyncząwarstwąkomórekziarnistych.Okresroz-
ny[1].
wojupęcherzykajajnikowegotrwakilkamiesięcy
imożnagopodzielićnafazęniezależnąodFSHifazę
zależnąodFSH.Fazaniezależnaodgonadotropin
trwaok.85dni.Wobserwowanymcyklumiesiączko-
1.2.3
wympodwpływemFSHdochodzidorekrutacjikohor-
Gametamęska–plemnik
typęcherzyków.Komórkajajowazwiększaswojąśred-
nicęz20do80umijestotoczonaosłonkąprzejrzystą
Jądrapłodnychmężczyznprzezwielelatwkażdejse-
(zonapellucida).Komórkiziarnisteulegająproliferacji
kundzieprodukująponad1000plemnikówwbardzo
inabywajązdolnośćprodukcjiestrogenów.Folitropina
złożonymipodlegającymkontrolicykluspermatoge-
wpołączeniuzestrogenamistymulujeproliferacjęko-
nezy.
mórekziarnistychorazkumulacjęreceptorówdlaFSH.
Processpermatogenezy,wwynikuktóregodocho-
Dodatkowostymulujesystemaromatazyiuwrażliwia
dzidopowstawaniaspermatyd,składasięztrzechfaz:
nadziałanielutropiny.Dalszyrozwójpęcherzykapo-
leganawytworzeniupłynupęcherzykowegoiufor-
mowaniujamkipodwpływemsynergistycznegodzia-
łaniafolitropinyiestrogenów.Komórkiziarnisteota-
czającekomórkęjajowątworząwzgórekjajonośny
w6.-8.dniucyklu.Pęcherzykdominującyzwiększa
(cumulusoophorus).Selekcjapęcherzykadominują-
cegospośródpulipęcherzykówantralnychzachodzi
lIfazapoleganaproliferacjiipodzialemitotycznym
lIIfaza(pierwszypodziałmejotyczny)doprowadza
lIIIfaza(drugipodziałmejotyczny)kończysiępo-
diploidalnychspermatogoniiwkanalikachnasien-
nychipowstawaniuspermatocytówIrzędu;
dopowstawaniaspermatocytówIIrzędu;
wstaniemhaploidalnychspermatyd.
produkcjęestradiolu,codoprowadzadoaktywacji
Profazaipierwszypodziałmejotycznytrwają1-3
ujemnegosprzężeniazwrotnego.Wwynikuzmniej-
tygodnie.Końcowymetapemspermatogenezy,wwy-
szeniawytwarzaniaFSHdochodzidozahamowania
nikuktóregopowstajedojrzałyplemnik,jestspermio-
rozwojuinnychpęcherzyków.Wpęcherzykuprzed-
geneza.Zachodząwtedyzmianymorfologicznewsper-
owulacyjnymgwałtowniezwiększasięprodukcjaes-
matydach,doprowadzającedoutworzeniaakrosomu,
trogenów,zeszczytemna24-36godzinprzedowula-
strukturwitkiorazreorganizacjijądra.Spermiogenezę
cją.Wmomencienajwiększegowydzielaniaestroge-
możnazkoleipodzielićnaczteryfazy:
nówrozpoczynasięwzrostuwalnianialutropiny(LH).
LHstymulujeoddzielenieciałkakierunkowegoido-
konaniesiędalszychetapówpodziałumejotycznego.
OdpowiedniestężenieLH,którepowinnosięutrzy-
mywaćprzez14-27godzin,służyuzyskaniudojrzało-
ściprzezkomórkęjajową.Douwolnieniaoocytudo-
lfazęGolgiego,podczasktórejaparatGolgiegowy-
lfazęczapeczki,podczasktórejspermatydysięwy-
twarzaakrosom;
dłużająinastępujerozwójakrosomu(zajmujeon
2/
3spermatydy);
