Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Fizjologiarozrodczości
10
zmianwpęcherzyku.Podobnasytuacjawystępujeprzy
produkcjiestrogenówosiągaszczytna24-36godzin
przedwczesnymwzrościestężeniaLHwkrążeniu
przedowulacją[35].Wysokiemiejscowestężeniees-
ipłyniepęcherzykowym.Zatempęcherzykiantralne,
trogenówipeptydówauto-iparakrynnych,podkontro-
którecharakteryzująsięnajszybsząproliferacjąkomó-
ląFSH,zapoczątkowujeprocestworzeniareceptorów
rekziarnistych,mająnajwiększeszansedalszegoroz-
dlaLHnakomórkachziarnistych[36].LHjestnie-
wojuiprawdopodobniezawierajązdrowyoocyt.
zbędnanakońcowychetapachrozwojupęcherzykado-
Wtymmiejscuzakończonyzostajeprocesrekrutacji.
minującego,umożliwiającjegooptymalnyrozwój.
Wmomencienajwiększego(idługotrwałego-trwa
Selekcjapęcherzykadominującego
>48godzin)wydzielaniaestrogenówrozpoczynasię
(6.–8.dzieńcyklu)
pikLH(dodatniesprzężeniezwrotne-omówione
Tenetapjestpoczątkiemprzemian,wwynikuktórych
wcześniej).Lutropinainicjujeprocesluteinizacjiko-
tylkojedenpęcherzykdotrwadostadiumowulacji.
mórekziarnistychirozpoczynasięprodukcjaniewiel-
Działaniewysokichstężeńestrogenówwpętliujemne-
kiejilościprogesteronu,któryzapomocąsubtelnych
gosprzężeniazwrotnegozpodwzgórzemiprzysadką
mechanizmówwzmagapętlędodatniegosprzężenia
doprowadzadoobniżeniastężeniaFSHwsurowicy
zwrotnego,synchronizacjęwyrzutuLHiszczytowych
krwi.Preferencyjnystanstymulacjipęcherzykówfoli-
wartościFSH.LHstymulujeoddzielenieciałkakierun-
tropinązostajezakończony.Ostateczniezmniejszasię
kowegoiprzebiegdalszychetapówpodziałumejotycz-
aktywnośćaromatazy,coniedajeszansyprzetrwania
nego(jednakmejozakończysiędopieropowniknięciu
pęcherzykom,któreniewykształciłydostatecznegomi-
plemnika).Najprawdopodobniejdochodzidozmniej-
krośrodowiskaestrogenowegoitymsamymnieuzy-
szeniaaktywnościbiałkahamującegodojrzewanie
skałyodpowiedniejliczbyreceptorówdlaFSH(ryc.
oocytu(inhibitoradojrzewaniaoocytu)(OMI).Wpoło-
1.12).
wiecykludochodzitakżedowzrostuprodukcjiandro-
genówjajnikowychwkomórkachtekalnychpęcherzy-
ków,któreuległyatrezji.Androgenyprawdopodobnie
regulująrównieżprocesdojściapęcherzykadominują-
cegodoprawidłowejowulacji,atakżezwiększająlibi-
dowtymokresie.
1.1.2.2
Owulacja
Owulacjazachodzi10-12godzinpopikuLH(34-36
godzinporozpoczęciuwzrostustężeniaLH),a14-24
godzinpopikuestradiolu.Mechanizmowulacjijest
niezwykleskomplikowanyizależnyodwielukolej-
Rycina1.12.Wpływstężeniafolitropinynarozwójpęche-
nychczynnikówauto-iparakrynnych(ryc.1.13):
rzykówjajnikowych.FSH-folitropina.
1.Początekwydzielaniaprogesteronupowodujedesta-
bilizacjęścianypęcherzyka.
2.Przedowulacjąwścianiepęcherzykazachodzą
Wwiększościprzypadkówtylkojednemupęcherzy-
zmianydegeneracyjnekolagenu-stajesięonacien-
kowiudajesięprzetrwaćirozpocząćdominację.Warto
kainapięta.
wspomnieć,żeFSHniejestjedynymczynnikiemwpły-
3.Dochodzidogwałtownegowzrostuciśnieniawpły-
wającymnalosypęcherzyka.Zaprocesyapoptozyko-
niepęcherzykowym.
mórekziarnistychjesttakżeodpowiedzialnyczynnik
4.FSH,LHiprogesteronstymulująaktywnośćenzy-
martwicynowotworu(TNF)ihormonantymüllerowski
mówproteolitycznych.
(AMH),któryobecniepróbujesięwykorzystaćjako
5.Gonadotropinyzwiększająuwalnianiehistaminy,
wskaźnikstarzeniasięjajnikówlubprognozowania
któramożeodpowiadaćzaowulację.
płodności.Pęcherzykdominującyjestodpowiedzialny
6.Przedowulacjąnaskutekdziałaniakwasuhialuroni-
zaregulacjęcałejosipodwzgórze-przysadka-jajnik.
dowegodochodzidooddzieleniakompleksuoocyt-
Dochodziwnimdozwiększenialiczbykomórekziar-
-wzgórekjajonośnyodpozostałychwarstwkomórek
nistychorazrozwojuunaczynieniawarstwytekalnej,
ziarnistych.
m.in.dziękiwydzielaniuczynnikaVEGF.
7.Komórkiziarnisteitekalneprodukująaktywator
plazminogenu;wpłyniepęcherzykowympowstają
Pęcherzykprzedowulacyjny
kompleksyplazminy,aktywującekolagenazę,dopro-
Wnastępnymetapie-pęcherzykaprzedowulacyjne-
wadzającdopęknięciaścianypęcherzyka.
go-dochodzidopowiększeniakomórekziarnistych
8.Przedowulacjągwałtowniewzrastastężenieprosta-
iutworzeniabogatejsiecinaczyń.Gwałtownywzrost
glandyniinnycheikozanoidówwpłyniepęcherzy-
