Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Fizjologiarozrodczości
12
1.1.3
Fazycykluendometrialnego
nośćwydzielniczagruczołówosiągamaksimum.
Wtkancełącznejpodścieliskanarastaobrzęk,akomór-
kigromadząglikogen,lipidyibiałkaod7.dniapo
Cyklendometrialnypoleganacyklicznychzmianach
owulacji.Wpóźnejfaziewydzielniczejwidocznestają
wendometrium,zachodzącychwodpowiedzinacykl
siętętnicespiralne,któreulegająskręceniuiwydłuże-
jajnikowy.Wyróżniamynastępującefazycykluendo-
niu.Całyprocesmanaceluprzygotowaniedoimplan-
metrialnego:
tacjijajapłodowego.Następniepojawiająsiękomórki
eozynochłonne,tworzącewyspyipola,apóźniejdo-
1.Fazęmiesiączkową.
chodzidomigracjileukocytówzłożyskanaczyniowe-
2.Fazęproliferacyjną.
go,któredoprowadzajądodegeneracjiendometrium.
3.Fazęowulacyjną.
Następujeto1-2dniprzedmiesiączką.Cewygruczo-
4.Fazęsekrecyjną.
łówsięzapadająipojawiająsiękrwawewylewy.
Endometriummorfologicznieskładasięzwarstwy
podstawnejiczynnościowej.Doczesnapodstawna,sta-
Fazamiesiączkowa(1.–5.dzieńcyklu)
nowiącajednątrzeciągrubości,niepodlegawzrostowi
izłuszczaniu,leczjestźródłemregeneracjiendome-
Przybrakuimplantacjigruczołykończąwydzielanie
triumpomiesiączce[38].Doczesnaczynnościowa
idochodzidooddzielaniasiędoczesnejfunkcjonalnej.
podlegacyklicznymzmianomizbudowanajestzwar-
Zatenprocesjestodpowiedzialnaprawdopodobniede-
stwyzbitejigąbczastej.Zasadniczymielementami
generacjaciałkażółtego.Wciągu4dnikrwawieniana-
wchodzącymiwskładbłonyśluzowejmacicysą:na-
stępujecałkowitewydaleniezmacicywszystkichele-
błonekjednowarstwowy,gruczołycewkowe,tkanka
mentów,pozostajejedyniebardzocienkawarstwapod-
łączna(podścielisko)inaczynia.Głównymzadaniem
stawnagrubościok.0,5mm.Pospadkustężeńhormo-
fazyczynnościowejjestprzygotowaniedoimplantacji
nównastępujeobkurczaniesiętętnicspiralnychinie-
zarodka.
dokrwienie.Wprocesietymbiorąudziałprostaglandy-
nyienzymyproteolityczne[41].
Fazaproliferacyjna(wzrostowa)
(6.–13.dzieńcyklu)
Pokrwawieniumiesiączkowym,podczasktóregoen-
1.1.4
dometriumjestzłożonetylkozwarstwypodstawnej
Fazycykluszyjkowego
imierzy1-2mmgrubości,rozpoczynasięprocesmito-
tycznegowzrostudoczesnejpodwpływemestrogenów
Zmianyhormonalnewkolejnychfazachcyklujajniko-
[39].Wzrosttenjestściślepowiązanyzposzczególny-
wegowpływająnawygląd,konsystencjęiilośćśluzu
mietapamirozwojupęcherzykówjajnikowych.Krót-
szyjkowego.Podczastrwaniafazyfolikularnejnastę-
kieiwąskiepęcherzykipierwotnezmieniająsięwdłu-
pujestopniowezwiększenieprodukcjiśluzu,zależne
gieikrętestruktury[40].Jednocześnieproliferująko-
odstężeniaestrogenów.Przedowulacjąśluzstajesię
mórkinabłonka,którypokrywaranęmiesiączkową,
wodnisty,przezroczysty,zmałąliczbąelementówko-
oraznaczynia.Obserwujesięmakroskopowepogrubie-
mórkowych,obardzodużejciągliwości-tworzypa-
nieendometrium.
smaodługości8-12cm.Powyższezmianymająna
celuułatwieniepenetracjiplemników[42].
Fazaowulacyjna(14.dzieńcyklu)
Poowulacjiśluzstajesięmętny,skąpyibogato-
komórkowy,nieprzepuszczalnydlaplemników-zate
Wtejfaziebłonaśluzowamacicyulegadalszemupo-
zmianyjestodpowiedzialnyprogesteron.
grubieniu,zachowującswąstrukturę.
Fazasekrecyjna(wydzielnicza)
(15.–28.dzieńcyklu)
W28-dniowymcykluowulacjanastępujeok.14.dnia.
48-72godzinpoowulacjiprogesteronwydzielany
przezciałkożółtedoprowadzadohistologicznych
zmianwobrębieendometrium.Efektdziałaniaproge-
steronujestwidocznytylkowprzypadkuwcześniejsze-
gowpływuestrogenów.Dochodzidozmniejszeniagę-
stościreceptorówestrogenowychwkomórkachendo-
metrium.Błonaśluzowapogrubiasię,awkomórkach
gruczołówendometrialnychpojawiająsięwodniczki
zawierająceglikogen.Samegruczołystająsięszersze
imająfalistyprzebieg.W6.-7.dniupoowulacjizdol-
Piśmiennictwo
1.ChiazzeJr.L.iwsp.:Thelengthandvariabilityofthehuman
menstrualcycle.JAMA,1968,203:377-380.
2.A.Szczeklik:Chorobywewnętrzne,t.I.Medycynapraktycz-
na,Kraków2010.
3.F.Kokot:Chorobywewnętrzne,t.2.WydawnictwoLekarskie
PZWL,Warszawa2004.
4.BloomF.E.:NeuroendocrineMechanisms:cellandsystems.
ReproductiveEndocrinology.W.B.Saunders,Philadelphia
1991,2-24.
5.HerbisonA.E.:NoradrenergicregulationofcyclicGnRHse-
cretion.Rev.Reprod.,1997,2:1.