Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WstępdoKsięgipiątej
9
(Alumnus),zatytułowanyPeriphyseon.WsamymPeriphyseonie,
wksiędzeczwartej,Eriugenaokreśliłswojenauczaniemianem
fizjologii,rozumianejjakonaukaonaturze
14
.Odroku1681,
czyliodczasuwydaniadziełaEriugenyprzezTomasaGale’a,
upowszechniłsiętakżeinnytytuł,powtórzonywwydaniu
Migne’a(PL122),amianowicieDedivisionenaturae(Opo-
dzialenatury).JakwyjaśniaEdouardJeauneau,Galeopierając
sięnarękopisiepochodzącymzwiekuXII,aprzechowywanym
obecniewTrinityCollegewCambridge,znalazłróżnewersje
tytułudziełaJanaSzkota,awśródnich:periphyseonmerismou,
czyliopodzialenatury
15
.JednakżewstarszymrękopisiezBi-
bliotekiMiejskiejwBambergu,datowanymnaostatniąćwierć
wiekuIX,któryzawierałjedynietrzypierwszeksięgitegodzieła,
znajdujesięformuładedivisionenaturaenaokreśleniejednego,
początkowegofragmentuPeriphyseonu(441B–442B),traktu-
jącegowłaśnieopodzialenatury.Rękopisbamberskiwzorował
sięnamanuskrypciezReims,którypowstałokołoroku875
iniewykluczone,żezawieraładnotacjepoczynionerękąsamego
JanaSzkota.Takżewtymrękopisietytułdedivisionenaturae
służyokreśleniujedynieczęścicałegotekstu.Jeauneau,wydawca
Periphyseonujestzatemzdania,żemamybardzomocnepod-
stawy,bysądzić,żetosamEriugenanadałswojemudziełutytuł
Periphyseon,wzorującsięzresztąnatytulefundamentalnego
dziełaOrygenesa,amianowiciePeriarchonsivedeprincipiis
(Ozasadach)
16
.
DoostatnichdziełEriugenynależądwatekstyocharak-
terzeegzegetycznym,amianowicieHomiliadoProloguEwangelii
14Por.Eriugena,Periphyseon.Księgaczwarta,714C,tłum.A.Ki-
jewska,Kęty2012,s.57.
15Por.E.Jeauneau,Introduction,w:IohannisScottiEriugenae
Periphyseon,liberI,wyd.E.Jeauneau,Turnholti1996(CCCM,161),
s.VII–VIII,XXXVI–XXXIX;Kijewska,Wstęp,w:Eriugena,Periphy-
seon.Księgapierwsza,s.30–31.
16Por.E.Jeauneau,Introduction,s.IX–X;E.Jeauneau,From
Origen’sPeriarchontoEriugena’sPeriphyseon,w:EriugenaandCreation.
Proceedingsofthe11thInternationalConferenceofEriugenianStudies,
wyd.W.Otten,M.I.Allen,Turnhout2014,s.140.
