Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
AgnieszkaKijewska
Itaczęśćnaturyludzkiejwejdzienaduchowezaślubinyswego
Oblubieńca,doktórychniejestdopuszczonynikt,ktoniejaś-
niejeŚwiatłemMądrościiniepłonieżaremBożejMiłości.
Tedwie,toznaczyMądrośćiMiłość,żywiąsiętłustością
wiedzyidziałania.Awięcnaucztęweselnąniewolnowejść
nikomu,ktojestpozbawionywiedzyidziałania,choćbybył
wyposażonywpełnięipięknonaturalnychdóbr,jestoncałko-
wiciezniejwykluczony.Zaistenienaturapodnositamludzki
umysł,alewynosigołaskaizasługaposłuszeństwaBożymna-
kazomorazzasługanajczystszegopoznaniaBoga–naileto
jestdanewtymżyciu–przezPismoistworzenie
86
.
Przebóstwienie,czyliwejścienaduchowezaślubinyzChry-
stusem-Oblubieńcemjestłaską,którejpodstawąjestzasługa
posłuszeństwaBożymnakazomizasługapoznaniaBogaprzez
studiumksięgiPismaiksięgiNatury.Tedwaelementy,okre-
ślonewcześniejjakodziałanieiwiedza,stanowiąpunktcen-
tralnyprocesumistycznegowstępowania,któregoceljesttaki
sam,jakwwypadkupowrotuspecjalnego,ajestnimprzebó-
stwienie.Nauczanieofazachprocesumistycznegowznoszenia
sięJanSzkotzaczerpnąłzdostępnejmutradycjipatrystycznej.
Ojcowe,naprzykładGrzegorzzNyssyczyDionizyAreopagita,
mówiliopotrójnejdrodze(triplexvia)obejmującejetapoczysz-
czenia,oświeceniaorazzjednoczenia
87
.Eriugenadodajedo
tegoschematuetapwiary,którastanowipierwszeoświecenie
duszyrozumnejnadrodzepowrotudoStwórcy
88
.Wiarajest
zatemwobecnymstanienaturyludzkiejpogrzechupierwo-
rodnymkoniecznympunktemwyjściawprocesiewznoszenia
siękuBogu,anastępneetapytodoskonaleniemoralneokreślane
wskróciejakodziałanie(actio),wiedza(illuminatio)orazkon-
templacja(contemplatio,theoria).Czasowyprymatwiarywnie-
86PPV,1014C–D,s.511.
87
Por.B.T.Coolman,SpiritualItineraries,w:TeOxfordHandbook
ofMysticalTeology,wyd.E.Howells,M.A.McIntosh,Oxford2020,
s.293.
88Por.Eriugena,ExpositionesII,5,s.45.
