Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uderzająca15.
Bonobotodrudzyznaszychnajbliższychkrewnychwśród
naczelnych.Fizyczniebardzopodobnedoszympansówwpełni
zasłużenieciesząsięreputacjązwierzątodnichznacznie
łagodniejszych.Pobliższymprzyjrzeniuokazujesięjednak,
żezdecydowanieniemożnauznaćtegogatunkuzamałpy
nieagresywne.Jakpokazałyniedawnoterenowebadania,podczasgdy
samcebonoboangażująsięwzachowaniaagresywnedwukrotnie
rzadziejniższympansy,tojużsamicesąznacznieodszympansic
agresywniejsze.Imimofaktycznieniższejagresywnościsamców
bonoboniżsamcówszympansów,tengatunekrównieżjestznacznie
agresywniejszyodnas.Szczegółoweanalizypokazują,żedoaktów
fizycznejagresjiunaszychnajbliższychzwierzęcychkrewnych
dochodziponadstukrotnieczęściejniżuludzi.Równieżwporównaniu
znimijesteśmyzatemistotamiwyjątkowopokojowo
usposobionymi16.
Hipoteza,żeludziezachowująsięwyjątkowonieagresywniewobec
innychczłonkówwspólnoty,doktórejnależą,jestnatyleważna,
żenależyjejsięuważnieprzyjrzeć.Danestatystycznesąjednoznaczne.
Amerykanommożesięwydawać,żestrzelaninywszkołachzdarzają
sięczęsto(napewnozbytczęsto),alewstosunkudonatężenia
przemocy,jakieobserwujemywstadachszympansów,anawet
bonobo,tonaprawdęincydentybardzorzadkie.Acozprzemocą
domową?
Jakwiadomozbadańnawetwspołecznościachsłynącychzeswej
łagodności,takichjakchoćbyłowcy-zbieracze!KungSanzBotswany
(dziśczęściejużywasięnazwyJu/’hoansi),przemocdomowa
występujedośćczęsto.Cowięcej,taformaagresjimogłabyćniegdyś
wraportachzbadańpomijana,choćbydlatego,żeprzezdługiestulecia
podróżnikami,apotemrównieżpionieramiantropologiibyli
reprezentującypatriarchalnespołeczeństwamężczyźni,którzynatakie
zachowaniapoprostuniezwracaliuwagi.Chybapoprostuichnie
dostrzegali.Dodatkowojeszczebicieżonidzieciodbywasięzwykle
wdomu,anienaoczachbadaczy.Pytaniebrzmizatem—czymęska
agresjaskierowanaprzeciwkobietomjestzjawiskiemnatyleczęstym,
żeosłabiatotezęowyjątkowej(„wewnętrznej”)nieagresywności
ludzi?Jakwtejsferzewyglądamywporównaniuzinnymi
