Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dzieckospokojnejbrytyjskiejwsi,gdzienawetpodniesionygłosbył
rzadkością,niemówiącjużobijatykach,byłembardzociekaw,naile
wkongijskiminteriorzeagresjabędziepowszechniejszym
zachowaniem.Cóż,jaksięokazało,jakobadaczemogliśmybyćbardzo
szczęśliwi,żedanenambyłoobserwowaćtakrozbudowaneinterakcje
społeczne,alewkontekściestudiównadagresjąniemogłemraczej
czućsięusatysfakcjonowany.Nawetgdytrafiliśmynakłótnięomięso
nadciałemubitegosłonia,otemperaturzesporuświadczyłyjedynie
podniesionegłosyniektórychuczestników.Innymrazemspotkaliśmy
trzechuzbrojonychmężczyznwprzepaskachnabiodrach,
zmierzającychdowioskiwodza.Jaksiędowiedzieliśmy,ktoś
imdoniósł,żeichnastoletniasiostrazostałazabrananawioskowe
świętoprzezktóregośzkrewnychwodza,aonipostanowilinie
dopuścić,byktośjąwykorzystał.Udałoimsięocalićsiostrębez
użyciaprzemocy.Przeztekilkamiesięcyusłyszeliśmyteżojednym
Efe,któryuderzyłżonępłonącymbierwionem.Bezwątpieniacoś
złegomogłoteżsiędziaćnienanaszychoczach,wciemnych
wnętrzachglinianychchat,aleraczejniewiele,bojedyneślady
poobrażeniach,jakiewidzieliśmy,bezżadnejwątpliwościbyły
efektemwypadkówlubskutkiemchorób.
Pamiętajmyzaś,żenasisąsiedziżyliwnadzwyczajtrudnych
warunkach.Towyjątkowebiedneinieurodzajneokolice,
akoniecznośćutrzymaniasięztego,coczłowiekowiudasię
wyhodować,upolowaćlubzebraćwlesie,oznacza,żecodzienność
todeficytżywności,częstowręczgłód,nędza,brakpodstawowych
wygódiwreszciewszechobecnechoroby,naktóreniemażadnych
lekarstw.Cowięcej,praktykikulturoweczyniłytotragicznieciężkie
życiejeszczetrudniejszym.Nadalmłodymdziewczynomspiłowywano
zęby(takibyłlokalnykanonurody),astarsijeszczepamiętali,żeich
dziadkowiebylikanibalami—naczęścipuszekzkonserwami,które
mieliśmyzesobą,byliprzedstawieniuśmiechnięciludzie;Lesepytali
sięnas,czytooznacza,żeEuropejczycyodżywiającysiękonserwami
teżjedząludzkiemięso.Podczaspogrzebówtoczyłysięsporyorealną
wartośćzmarłych—czykobietaurodziładośćdzieci,bywartobyło
niegdyśzapłacićzaniąsiedemkur,pytanonaprzykład.Nawet
najbardziejtypowenieszczęśliwezdarzeniaprzypisywanomagii,
azagrożenieczaramibyłopowszechne.PodwielomawzględamiIturi
byłodlatychludzimiejscem,gdziewszystkomogłosięzdarzyć1.
