Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
chałBobrzyński,pisząconarodzie,wskazywałwprostnaznaczenieorgani-
zacjipolitycznej,któraistniejącdługoizdrowosięrozwijając,wywierawten
sposóbwpływnaludność.Jeżelinatomiasttaludnośćniejestzbytzróżnico-
wanapodwzględemmowy,pochodzeniaipoczuwasiędościsłejpolitycz-
nejjedności,totakwykształconąwspólnotęmożnanazwaćnarodem.Kon-
serwatyścikładliwięcsilnyakcentnaukształtowanąhistoryczniewspólnotę
polityczną,którejprzyświecająwspólnecelenaprzyszłość.Celetemieszczą
sięjednakwramachorganizacjipolitycznejnarodu,traktowanejjakopew-
negorodzajukonstrukcjapierwotnawstosunkudoniego,jakiprzyszłościo-
wa.Łącznikiemmiędzypaństwemawykształconymprzezniegonarodemjest
społeczeństwowyrosłewsposóborganiczny,którepoddziałaniempaństwa
przekształcasięwnaród.Celemksiążkijestprześledzenietychzawiłychkon-
strukcjimyślowychpolskichkonserwatystówwciągudwóchwieków.
Książkazzałożenianierelacjonujeobszerniewydarzeń,wktórychuczest-
niczylikonserwatyści.Jestraczejspojrzeniemzpozycjibadaczazainteresowa-
negoodkrywaniemwartościitradycji,doktórychodwoływalisiępolscyza-
chowawcy;jestpróbąprześledzeniarozmaitychargumentówiodpowiedzi
nakluczowekwestiedotyczącenaroduipaństwa.Autorstarałsięobalićtezę,
jakobykonserwatyścibylibezkrytycznymizwolennikamisilnejwładzypań-
stwowej,atakżepokazaćwewnętrznezróżnicowaniedziewiętnastowieczne-
gokonserwatyzmu.
Wliteraturzehistorycznejnieposiadamypracypoświęconejpolskiejmy-
ślikonserwatywnejstanowiącejsyntezękoncepcjipolitycznychpolskichzacho-
wawcówodpowstaniatejmyśliażpowspółczesność.Mimożerozbudowa-
niuuległkatalogpytańbadawczych,umożliwiającpogłębienieanalizy,para-
doksalnieokolicznośćtawydajesięrzutowaćnegatywnienaszansepowstania
syntezy.Obrazwzbogaconyomasęszczegółówwswoimogólnymzarysietra-
cijakgdybynaostrości.Tymsamymistniejącebrakibadawczeodczuwalnesą
dotkliwiej.Zwłaszczażeniewszystkiezagadnieniaistotnedlacałościobrazu
doczekałysięzadowalającegowyjaśnienia.Dotyczytotakżetakichpojęć,jak
państwoinaród,którewprawdzieniesąelementamikoniecznymikażdejsyn-
tezykoncepcjipolitycznych,niemniejstanowiązwykleojejjakości.Stądmoje
zainteresowanietączęściąpolskiejmyślikonserwatywnej.
Wksiążceinteresowałmniewielonurtowycharakterpolskiegokonser-
watyzmuizmianynastawieniajego„wyznawców”działającychwrozmaitych
warunkachpolitycznych.Ponadtojednymzważniejszychzadańtejrozpra-
wyjestprzypomnieniedorobkupolskiejmyślikonserwatywnej.
Oprócztegostarałemsięzasygnalizowaćwpływkrakowskiejszkołyhi-
storycznejnaobliczepolskiegokonserwatyzmu,zeszczególnymuwzględ-
11
