Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oświęcimwbadaniacharcheologicznych.Zarysproblematyki
43
dyskwalifikujegowśródkategoriiurządzeńfortyfikacyjnych.Zarejestrowa-
nejprzezReyniakasytuacjistratygraficznejniemożnainterpretowaćinaczej,
jakuznanie,żejesttokilkaobiektówosadowych(półziemianek)wkopanych
wziemięwstosunkowoniewielkiejodległościodsiebie,datowanychodkry-
tymmateriałemceramicznymnakoniecXIdodrugiejpołowyXIIIw.
Wielkieznaczeniedlapróbyodtworzeniaosadnictwaśredniowiecznego
Oświęcimiamająstudiahistoryczno-urbanistyczne.Danilczyk,Sulerzyska
iWojnarstworzyliw1990r.obrazrozwojuprzestrzennegomiastawkilkufa-
zach,przyczymnainteresującynasprzedziałczasowyprzypadałydwiepierw-
szefazy:I-przedlokacyjnaiII-lokacyjna.Takoncepcjapowstawaławczasie,
gdynieprowadzonojeszczenadzorówipracarcheologicznychnaterenieSta-
regoMiastawOświęcimiu,dlategoobecnystanbadańwkilkuzasadniczych
punktachpodważaustaleniahistoryków-urbanistów.
WIfazieobejmującejXIIw.iczasydonajazdutatarskiegow1241r.,za-
równoobecnykościółp.w.WniebowzięciaNMP
,jakinieistniejącydziśkościół
p.w.św.Mikołajaznajdowałybysiępozaproponowanymprzeztychbadaczy
układemowalnicowym,cowydajesięrozwiązaniemmałoprawdopodobnym.
WedługnichkońcowącezurętejfazywyznaczanajazdTatarów,którydlagro-
duiosadybyłkataklizmem.WfazieII,obejmującejokresod1241r.dopierw-
szejpołowyXIVw.,miastomiałobyćodbudowaneiwpierwszejćwierciXIVw.
otoczonemuremobronnym48.Konwentdominikanów,zdaniemhistoryków-
-urbanistów,początkowoumieszczonypozaosadą,następniewskutekrozsze-
rzeniaobszarumiejskiegowstronępołudniową,miałwejśćwobrębosady.
Pozamuramimiastapozostałkościółp.w.św.Mikołaja,któryprzejąłfunkcję
kościołaszpitalnego.
Krytycznejocenyniewytrzymujekoncepcjadotyczącacezury,zbudowa-
nawdużejmierzenaprzyjęciuzapodstawęrozważańnajazdutatarskiego
w1241r.ispaleniemiasta.Informacjaotymwydarzeniuniezostałaodpo-
wiednioudowodniona,amimotohistorycy-urbaniścipostanowiliprzyjąćte
wydarzeniajakopunktgranicznymiędzyIaIIfaząrozwojowąmiasta.Zpew-
nościązrąkTatarówucierpiałKraków,skądruszylioninazachódidotarli
podLegnicę,gdziedoszłodowielkiejbitwyw1241r.Brakujejednakrzetel-
nychinformacji,jakimitraktamiporuszałysięoddziałymongolskichjeźdźców.
Tam,gdzierzeczywiściedochodziłodopróbzdobywaniagrodóworazpalenia
osadprzezTatarów,zpewnościąpowietrzeprzecinałysetkistrzałzcharak-
terystycznymimongolskimigrotami,ponieważwojownicycibyliświetnie
wyszkoleniwjeździekonnejistrzelaniuzłukurefleksyjnego.Dziśzatemar-
cheolodzywosadach,któreucierpiałyzrąkkoczowniczychMongołów,po-
winniodkopywaćwwarstwachtrzynastowiecznejspaleniznylicznegrociki
tatarskichstrzał.TymczasemwOświęcimiunieznalezionoanijednegogroci-
48Tapewnośćdatowaniamożezastawiać,gdyżbrakujeodpowiednichźródełzpierwszej
ćwierciXIVw.mówiącychobudowiemurów,jakrównieżniemachoćbyfragmen-
tuodkrytegomurumiejskiego(niebudzącegowątpliwościcodofunkcji),awkonse-
kwencji-brakpodstawdojegodatowania.
