Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
BeataKiszka
zostałwytyczonywśredniowieczu(ok.1272r.),prawdopodobniepodczaslo-
kacjimiastanaprawieniemieckim,lubniecopóźniej-wpierwszejpołowie
XIVw.Zasłynąłjakomiejscelicznychwiecóworazuroczystościpatriotycznych
ikościelnych,atakżejakomiejsce,gdziewkażdywtorekodbywałsięjar-
mark,aktóredodziśpozostajewcentrummiasta.MałyRyneknatomiastto
częśćnajstarszegoplacutargowegowOświęcimiu,będącegonajprawdopo-
dobniejcentrumhandlowymprzedlokacyjnejosadytargowej.Nazywanogo
Hzbożnym”zewzględunaprowadzonytamhandeldrobiemizbożem.Nie
sposóbrównieżpominąćpowstałegowdrugiejpołowieXIXw.NowegoRynku
(zlokalizowanegonatereniedzisiejszegopl.im.TadeuszaKościuszki),gdzie
sprzedawanoziemiopłodyipaszędlazwierząt.
PochodzącyzeschyłkuXIVipoczątkówXVw.układurbanistycznyOświę-
cimia,tworzonyprzezHzespółzabudowystaregomiastazprzełomuXIX
iXXw.zgłównymidominantami:zamek,kościółiklasztor”27,zostałupa-
miętnionyprzezzlokalizowaniewnajstarszejczęścimiejscowościtakichnazw
ulic,jakZamkowa,KościelnaczyKlasztorna.Dośćwspomnieć,żepierw-
szewzmiankiowzniesieniugrodunawzgórzudatujesięnaprzełomXI
iXIIw.Najstarszynatomiastoświęcimskikościółznajdowałsięprawdopo-
dobnienatereniedzisiejszejświątyniWniebowzięciaNMP
,chociażmożliwe,
żebyłnimaktualniejużnieistniejącykościółśw.Mikołaja,położonywpobliżu
obecnejul.Mikołajskiej(stądjejnazwa).UlicaKlasztornazkoleiodnosisiędo
sięgającegopoczątkówXIVw.zakonudominikanów.
PodróżującwprzeszłośćOświęcimiaśladamimiejskiejtoponimii,należy
zauważyć,żeupamiętniaonarównież,datowaneprzypuszczalnienapierwszą
połowęXVIw.,początkiosadnictważydowskiegonatereniemiasta.Dowo-
dzitegodzisiejszaul.BerkaJoselewicza–dawnaŻydowska(takżeFriedrich-
strasse),ajeszczewcześniejStarozakonna,tworzącacentrumprzedwojennego
żydowskiegomiasta.Dodaćtrzeba,żenapoczątkuXXw.ludnośćliczącego
ponadosiemtysięcyOświęcimiabyławwiększościpochodzeniażydowskiego,
wprzeciwieństwiedoprawiejedenastutysięcymieszkańcówokolicznychwsi,
wktórychŻydzistanowilimniejszość28.Tadysproporcjaprzyczyniłasiędosko-
jarzeńznazwąOświęcimskaJerozolima.
DonajstarszejczęścimiastamożnadotrzećpołożonąwzdłużSoły
ul.Legionów.Jejprawastronatotzw.pierwotnePastwiska.NaprzełomieXIX
iXXw.wydobywanotupiasekiszuter,awczasieIIwojnyświatowejeksplo-
atowanożwir.Terenytetworzyłygościniecrządowynazwanyw1932r.Oświę-
cim-Biała.Niemieckaokupacjawlatach1940-1945usadowiławtymmiejscu
ReichstrasseAuschwitz-BielitzprzemianowanązczasemnaKasernenstrasse,
prowadzącądoKLAuschwitz29,którazkoleibyłapołączonazrównoległymido
siebieulicamiobozowymi:StrasseA(dzisiejszaul.Leszczyńskiej),StrasseB
27Zob.także:http://muzeum-zamek.pl/o-muzeum-informacje(dostęp:15.01.2017).
28OświęcimscyŻydziposługiwalisięwodniesieniudomiastanazwąwjęzykujidysz
-Oszpicin.
29dieKaserne(niem.)-koszary,copozwalatłumaczyćnazwęulicyjakoKoszarowa.