Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Oświęcimiziemiaoświęcimskanadawnychmapach
27
długościiszerokościgeograficznej,aleteżwlokalizacjiinazewnictwieosad
orazniezgodnyzrzeczywistościąrysuneksieciwodnej.
W1772r.GiovanniAntonioRizzi-ZannoniwydałwParyżuCartedela
Pologne[…],wskaliokoło1:692000,na24arkuszach(każdyowymiarach
33,5×52,5cm).Interesującynasobszarznajdujesięna17.arkuszu39.Mapa
zostałaopracowanaprzedewszystkimnapodstawiepierworysówF.F
.Cza-
kiego,któreZannonidostałodzleceniodawcypublikacji,księciaJózefa
AleksandraJabłonowskiego.Mimoswychbłędów(np.wzniekształconym
nazewnictwie)ibraków,edycjatajestuznawanazanajlepsząmapęcałej
Rzeczypospolitej,jakazostaławydanaprzedrozbiorami.Natreśćmapyskłada
się:rzeźbaterenu,siećosadniczaoznaczonawedługpodziałunawielekate-
gorii,szczegółowahydrografia,siećdrożna,graniceadministracyjneische-
matycznezalesienie.Ukształtowanieterenuwykreślonoperspektywicznie,co
stanowiłowówczasnovum.Dlaobrazukartograficznegoomawianegoterenu
matoszczególneznaczenie,pozwoliłobowiemnadokładnewyrysowaniepar-
tiigórskichzoznaczeniemprzebieguinazwposzczególnychmasywówiich
szczytów.PorazpierwszyrównieżgranicęzcesarstwemHabsburgówwykreś-
lonoteżwczęścigórskiej,prowadzącjąodpowiednimiszczytami(naterenie
przedgórskimbiegnieonaprawidłoworzekąBiałą).
UkoronowaniemstarańkrólaStanisławAugustaPoniatowskiegoozre-
formowaniepolskiejkartografiibyłAtlasPolski,złożonyzmapszczegółowych
poszczególnychwojewództwwskali1:225000,największedziełoKarolaPer-
théesa,czołowegokartografaPolskikońcaXVIIIstulecia.Pracenadatlasem
podjętodopierow1780r.odwojewództwamazowieckiego.Mapawojewódz-
twakrakowskiegoiksięstwasiewierskiegozostałaukończonaw1787r.,wy-
rytowanawParyżuzdatą1792iwydrukowanawoficynieTardieuwroku
następnym40.NieobjęłajużzatemwzałożeniuziemutraconychprzezPolskę
popierwszymrozbiorzew1772r.,czyliterenówpołożonychnapołudnieod
liniiWisły.Zasięgmapyjestjednakwiększyniżzapowiadanywtytule,sięga
bowiemnapołudniepozarównoleżnik500szerokościgeograficznejpółnocnej,
doliniiLanckorony.Granicapolsko-austriackazostaławyraźniewykreślona,
autraconeprzezRzeczpospolitąterenyPerthéesokreśliłjako:Hczęśćzakordo-
wanegokraju,terazGalicjązwanego”.Podobniejakwprzypadkuinnychob-
szarówpołożonychpozagranicąPolski,obrazkartograficznywspomnianego
terenuzawierazasadniczotesameelementytreści,coczęśćwłaściwa-sieć
osadnicząidrożną,zalesienieirzeźbęterenu,jednakomniejszymstopniu
szczegółowości.Różnicwprzedstawieniuniewykazujejedynierysuneksie-
cihydrograficznej.Rodzajewłasnościziemskiej(stosującodpowiedniąkolo-
39Pełnytytułbrzmiał:CartedelaPolognediviséeparprovincesetpalatinatsetsubdiviséepar
districts;mapaukazałasięrównieżwformieatlasu,ImagoPoloniaepoz.K123/1,s.243
in.Reprodukcjaon-linezezbiorówBnF:http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b530407-
90t/f17.item.r.rizzi%20zanoni.zoom(dostęp:31.01.2017).
40Reprodukcjaon-linezezbiorówBN:https://polona.pl/item/3741373/0(dostęp:
31.01.2017).
