Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
aktywniewniejuczestniczyć,niepopadającwnudę).Prze-
widzianynaindywidualneBwystąpienia”czaspozwalałfor-
mułowaćprzeciętniekilkazdań;niekiedyograniczanosiędo
zdaniaczynawetsłowa.Bohateropowiadaniapt.Tajemnica
pewnejpartiiwista,pióraJules’aBarbeyad’Aurevilly,cha-
rakteryzując,kultywującysztukęoświeceniowejkonwersa-
cji,dziewiętnastowiecznysalon,wktórymbywał,stwierdził,
żepoznałtamBpotęgęjednosylabowychwyrazów”5.Właśnie
—konwersacjinieobcajestekspresjasłownawpostaciBjed-
nosylabowców”.
Tazwięzłośćwypowiedzi(posuniętadojednosylabowych
wyrazów)wyrobiławkonwersującychumiejętnośćcyzelowa-
niazdań;cyzelowaniasłów.WkonwersacjiwyraźnieBilość”
przechodziwBjakość”.PonieważpodczaskolejnychBwystą-
pień”mówisięniewiele—chciałobysię,abywypowiadane
zdanieczyteżtylkosłowobyłyBtreściwe”,Bpojemne”,precy-
zyjniewyrażałypogląd;abypodkażdymwzględembyłyBwy-
pieszczone”.Atakiewłaśniesąbonsmots:eleganckie,mak-
symalnieBwykończone”,absolutnieBwypieszczone”.
*
SpójrzmynaBbonmotogenny”charakterkonwersacjizin-
nejjeszczestrony.Jednymzmistrzówkonwersacjiosiemna-
stowiecznejbyłWolter.OtofragmentyWolterowskiejrozmo-
wy—zJamesemBoswellem,angielskimliteratem.
BoswellzapytałWoltera,czymówipoangielsku.
—Nie—odparłWolter—abymówićpoangielsku,nale-
żywcisnąćjęzykmiędzyzęby,ajaniemamjużzębów.
—KtojestwaszymprzedstawicielemwBerlinie?(Wol-
ter)
5
J.Barbeyd’Aurevilly:Tajemnicapewnejpartiiwista.W:
Idem:Diablesprawy.PrzełożyłaJ.Guze.Warszawa1978,s.430.(Po-
siłkowałemsięrównieżfrancuskojęzycznymwydaniem:LesDiaboliques.
[B.m.w.]1996,s.124[EDDL]).(J.Guzeprzełożyłalapuissancedumono-
syllabejakopotęgamonosylaby).
14