Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Starszapaninakazywałanawetswymekonomom
oględnośćwpostępowaniuzludem,sądzącwidać,
żejedynąprzyczynąodpływujestucisk.Myliłasię
gruntownie.
Pouniilubelskiej,kiedyKijowszczyzna,Wołyń
iPodolezostałyprzyłączonedoKorony,lunęływtamtą
stronęistneżywepotoki.Obcyobserwatorzypisali
owyludnianiusięrozległychpołaciPolskiwłaściwej.
NadDniepriDniestrwaliłydziesiątkitysięcy...
indywiduówprzedsiębiorczych,nielękającychsię
nowościiryzyka.
Możnośćwkręceniasiępomiędzyszlachtępozbawiła
ludpolskiwielusilnychjednostek.Odjednego
zamachudokonanyrozrostterytorialnyKoronyzabrał
muichmasy.NajwiększewdziejachRzeczypospolitej
powstanieludowewybuchnąćmiałowkrótcewłaśnie
tam,dokądoneposzły.
PatrzmynadalnaPolskęówczesnąoczyma
inteligentnychcudzoziemców.
Ichopinieonaszychosiedlachdośćściślezależały
odporyroku,naktórąprzypadłozwiedzanie.Siołom
imiasteczkom,nawłasnenieszczęście
przedstawiającymsięwlistopadzie,zawszedostawało
sięsporocierpkichuwag.
Budulectoprzeważniedrewno.Wewnątrzmurów
takiejWiślicymałoceglanychdomów.Całkowicieich
brakowałowówczesnymBytomiu,leżącymjużnie
wPolsce,leczwgranicachcesarstwa.Tamtylko
ratuszbyłzcegły.Będzin,brudnyicałyniemal
drewniany,zamieszkiwałludubogi.Olkusznatomiast
wydałsiępodróżnym„jaknapolskiemiasteczko”wcale
czystyiwesoły.Obfitowałwbardzopięknedomy.
WjednymznichkardynałAldobrandiniznalazłkwaterę
znaczniewygodniejsząodtej,jakądanowWarszawie