Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MimożeodwydaniapierwszychpracSzumananatematsztukiiwychowania
estetycznegominąłprawiewiek,nadalmogąonebyćinteresującedlabadaczy
zzakresupsychologii,estetykiczypedagogiki,itwórczoichinspirować.
Rozważającrelacjęczłowiekazesztuką,Profesorcharakteryzowałjejpo-
szczególneelementy,amianowicie:samodziełosztuki,jegotwórcę(artystę),
odbiorcęiproces,jakizachodzimiędzynimi.Jakopsychologbyłszczególnieza-
interesowanywyjaśnianiemmechanizmówleżącychupodstawyprocesukon-
taktowaniasięzdziełemsztuki.Wśródróżnychdziałówwychowania(fizyczne,
umysłowe,politechniczne,społeczne,awtymmoralne)Szuman(1937,1961c)
wyróżniawychowanieestetyczne,wychowanieprzezsztukę.Człowiek–jego
zdaniem(Szuman,1961c,s.137)–potrzebujebowiemnietylkoNwiedziećdo-
kładnieiściśle,wjakimświeciesięznajduje”,lecztakżepragnieNdoznawaćświa-
taiprzeżywaćrzeczywistość”.Pragnienieowomożebyćrealizowanewkontak-
ciezesztuką,wprzyjmowaniuestetycznejpostawywobecrzeczywistości.
Szumannieprzedstawiłwsposóbcałościowyswojejkoncepcjidotyczącej
relacjiczłowiek–sztuka.Nieformułowałwyraźniejednolitychfilozoficznychza-
łożeń.Jegoteoretycznerozważaniadotyczącesztukiiwychowaniaestetycznego
mającharakterpogłębionychprzemyśleń,którenasuwałysięwkontakciezdzie-
łamisztukiczłowiekowiwrażliwemunapiękno,dysponującemubogatymobra-
zemświata,atakżepsychologowidążącemudoopisaniaiwyjaśnieniaprocesu
ichtworzeniairecepcji.PodejścieempirycznewuprawianiunaukiskłaniałoSzu-
mana,abytakżeiwdziedziniekontaktówczłowiekazesztukąprowadzićobser-
wacjeibadaniaeksperymentalne.Takpowstałowielepracdotyczącychrozwoju
umiejętnościrysowaniawdzieciństwie,rozumieniaobrazówotreścisymbolicz-
nej(Szuman,1931),recepcjibajki(Szuman,1992,s.50).
Szumanafascynowałyróżneprzejawysztuki.Byłniewątpliwieodbiorcą
wchodzącymwewspółkreacjęzautorem.Byłteżartystą,itozarównoartystą-
-twórcą(pisałwiersze,malował),jakiartystą-wykonawcą(grałnaskrzypcach).
Postawiłwieleistotnychpytańdotyczącychprocesutwórczego,odbiorusztuki
orazwychowaniaprzezsztukę.Próbowałdawaćodpowiedzinatepytania,ana-
lizującróżneaspektyprocesutworzeniairecepcjisztuki,analizującdziełasztuki
orazwypowiedzitwórcówdotycząceprocesutworzenia,atakżeprowadzącba-
daniaeksperymentalne.Wszystkietepracemiałynaceluodsłonięciemechani-
zmówleżącychupodstawprocesówwytwarzaniadziełsztuki,ichrecepcjioraz
wpływutychdziełnaodbiorcę.OdrębnyobszarbadańProfesorastanowiłasztu-
kadziecka;analizadziecięcychrysunkówotwierałajegonaukowebadanianad
sztukąiwychowaniemestetycznym.
Spośródwielupublikacjidotyczącychsztukidzieckanaszczególnąuwagę
zasługujemonografiaSztukadziecka.Psychologiatwórczościrysunkowejdziecka
XXVII
