Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
78
MarcinR.Pauk
zaśpisma,wobieguinformacji,legitymizacjirządówiutrwalaniutytułów
własnościowych5.
Problemswoistościiwtórnościelementówkulturypolitycznejgeneruje
zatempytanie,wjakimstopniujejpodstawoweprzejawybyłyprzedmiotem
recepcji,imitacji,wjakimzaśbyływypracowywaneoryginalnie.Relatywnie
słaberozpoznanieprzezpolskąmediewistykęwielukluczowychaspektów
politycznościdobyrozbiciadzielnicowego,którewistotnysposóbutrudnia
zadaniapostawionewniniejszymprojekciebadawczym,jedyniewczęści
wynikazeskąpościlubjednostronnościmateriałuźródłowego.Wyraźnie
zaznaczasiętu–jakjużpodkreśliłem–takżesporadycznośćodniesieńdo
szerszegokontekstuporównawczego
6
.Oilewbadaniachnadwczesnym
średniowieczempolskimdobrerozpoznaniepodstawowychelementów
kulturypolitycznejepokiottońsko-salickiejwRzeszypozwoliłoznacząco
uczytelnićskąpeprzekazyrodzimeorazwskazaćnawielepunktówrecep-
cjiwsferzeideologiipolitycznej,reprezentacjiwładzy,kulturyreligijnej
iformkomunikacjispołecznejwpaństwiePiastów,tojużdlaokresupóź-
niejszegokrajeościennejakopodobnypunktodniesienianajczęściejznikają
zperspektywybadawczej.
Wwynikudalekosiężnychprzeobrażeńpolitycznychiustrojowych,tj.par-
tykularyzacjiksięstwpiastowskichzjednejstronyierozjiautorytetuwładzy
cesarskiejzdrugiej,dwórHohenstaufówodschyłkuXIIw.niewydajesię
zresztątaksilnymźródłemwzorówkulturypolitycznej,jakzaczasówich
poprzedników.Zanikłastopniowo,aprzynajmniejznaczącoosłabła,wyraź-
niedostrzegalnawepocewcześniejszejinspiracjawzorcamiideowymipły-
nącymizRzeszyiichrecepcja,charakteryzowanawliteraturzeporęcznym
pojęciemDimitatioimperii”.Winteresującychnastukwestiachwłaściwsze
5Zob.bardzoistotneuwagiospecyficekomunikacjispołecznejwXIIIw.autorstwaT.Jurka,
RitualundTechnikdersozialenKommunikationzwischenLandesherrnundGesellschaftinPolen
im13.Jahrhundert,w:RitualisierungpolitischerWillensbildung.PolenundDeutschlandimhohen
undspätenMittelalter,red.W
.Fałkowski,B.Schneidmüller,S.Weinfurter,Wiesbaden2010,
s.101–127;idem,RozwójdokumentupolskiegowXIIIwieku,w:Dyplomatykastaropolska,red.
idem,Warszawa2014,s.88–144;istotnemiejscewstudiachtegoaspektukulturypolitycznej
zajmująpracebazującenaanalizietreściarengdyplomówmonarszych:T.Nowakowski,Idee
arengdokumentówksiążątpolskichdopołowyXIIIwieku,Bydgoszcz1999;A.Adamska,Arengi
wdokumentachWładysławaŁokietka.Formyifunkcje,Kraków1999;ostatnioS.Rossignol,
Maiestasprincipum.HerzogsurkundenalsMedienderHerrschaftsrepräsentationinSchlesien,Pom-
mernundPommerellen(1200–1325),Wiesbaden2019.
6NatymtlewyróżniająsięznaczącozwłaszczastudiaR.Michałowskiego,Princepsfundator.
StudiumzdziejówkulturypolitycznejwPolsceX–XIIIwieku,Warszawa1993,wczęścipoświę-
coneideowejrolifundacjiksiążęcychwXIIIw.,orazstudiaZ.Dalewskiego,Rytuałipolityka.
OpowieśćGallaAnonimaokonflikcieBolesławaKrzywoustegozeZbigniewem,Warszawa2005,
analizującepolskikonfliktdynastycznyzpoczątkuXIIw.wścisłymodniesieniudozachodnio-
europejskiegonurtubadańnadrytuałempolitycznymistrategiamiprowadzeniakonfliktów,zob.
takżeidem,Władza,przestrzeń,ceremoniał.MiejsceiuroczystośćinauguracjiwładcywPolsce
średniowiecznejdokońcaXIVwieku,Warszawa1996.
