Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Operahistorico-iuridicaselecta
przedrozproszeniemizaginięciem.Publikowanewróżnymmiejscuiczasieulegają
zapomnieniu,aprzecieżdobrzewiemy,żewciążsąaktualneipouczające.Myślę
zwłaszczaotrudnodziśdostępnychpracachzagranicznych,któreprzyniosły
WacławowiUruszczakowimiędzynarodoweuznanie.PisałjewMontpellier,gdzie
pracowałjakoprofesseurassocié-profesorstowarzyszony.Wyjechał,gdyżAdam
Vetulaniuważał,żebezpobytuzagranicąniebędziesięwpełniwykształconym
uczonym.MistrzdługoszukałsposobuzprofesoremAndréGouronem,abyza-
prosićWacławaUruszczakadoFrancji.Wpaździerniku1976roku,awięcmiesiąc
pośmierciAdamaVetulaniego,AndréGouronzaproponowałpierwszyprzyjazd
-naraziedopraczleconychwpostaciwykładówzhistoriiprawakanonicznego.
Dodajmy,żewszystkodziałosięwpaństwowymuniwersytecie.Wtedyteżbada-
nianadrękopisemH.315,przechowywanymwbibliotecewydziałumedycznego,
zaowocowałystudiumoAlberykuinauczaniuprawarzymskiegowXIIwieku
wReims
8
.Późniejszewyjazdyspowodowały,żewsumieprzezkilkalatnaszJubilat
prowadziłstudiawramachgrupybadawczejInstitutd)HistoiredesAnciensPays
deDroitEcrit(MontpellierI).
WacławUruszczaktobezwątpieniajedenznajznamienitszychwPolscespe-
cjalistówprawaśredniowiecznegoipośredniowiecznego
9
.JestnajlepiejzPolaków
znanywtejdziedziniezagranicą.Doniosłośćjegopraczzakresuprawakanonicz-
negowyznaczawszczególnościuprawdopodobnienieistnienianauczaniaprawa
rzymskiegowReimswdrugiejpołowieXIIwieku,atakżeprekursorskiebadania
nadpapieskimisądamidelegowanymiweFrancji
10
wtymsamymczasie.Ustalenia
tepotwierdziłostatnioPeterLandau
11
.Wszczególnościwyróżniająsięwspomniane
wyżejbadaniaWacławaUruszczakanadrękopisemH.315orazidentyfikacjawnim
glosy,pozwalającanaoznaczeniepochodzeniarękopisuzawierającegonInstytucje”
Justyniana-starożytnegopodręcznikazVIwiekupoChr.,używanegodonauczania
prawarzymskiegowśredniowiecznejFrancji.Osobnywątek,doprowadzonydo
końcaprzezWacławaUruszczaka,toregułyprawajakofundamentwspółczesnej
myślicywilistycznejczykarnistycznej.ZwłaszczawPRL-ubadaczeprawakarnego
niedostrzegalinańwpływuprawakanonicznego.Zamiasttegochętniesięganodo
osiemnastowiecznychautorów,choćoczywiste,żekoncepcjewinyczynaprzykład
udziałuwcudzymprzestępstwiemająrodowódkanonistyczny.Takwięcmądrość
8
A.Gouron,LasciencejuridiquefrançaiseauxXI
e
etXII
e
siècles:DilusiondudroitdeJustinienet
infuencescanoniquesjusqu)dGratien[IusRomanumMediiAevii,parsI,4,d-e],Mediolani1978,s.118.
9
Por.np.T.Giaro,Poland,w:TeOxfordInternationalEncyclopediaofLegalHistory,t.4,
ed.S.Katz,OxfordUniversityPress2009,s.332.
10H.Müller,PäpstlicheDelegationsgerichtsbarkeitinderNormandie:12.undfrühes13.
Jahrhundert,t.1,Bonn1997,s.12,przyp.13is.19,przyp.34;D.Lohrmann,Judgesdelegate,
w:ThePapacy.AnEncyclopedia,t.2,ed.P
.Levillain,Routledge,NewYork-London2002,s.880-881.
11P.Landau,DieDekretsumme<Tractatusmagister)unddieKanonistikinReimsinderzweiten
Hälfedes12.Jahrhunderts,ZeitschrifderSavigny-StifungfürRechtsgeschichte.Kanonistische
Abteilung100(2014),s.132-152,135-136,150-151.
