Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Historiadla„poczciwychludzi”
19
nietylkoHnowąhistorią”,aletakżejejoponentem,czylihistoryzmem.Do
tradycyjnejhistoriografiizbliżałobyFoucaultauznanieroliwydarzenia,
któreodczytujeonjednakwzupełnienowysposób16,dlategoteżtrafniej-
szymokreśleniemnafrancuskieévénementwydajesiętusłowoHzdarze-
nie”.Tracionobowiemzarównoswąpowagę,jakiHeglowskąspektakular-
nośćdziejową,otwierającprzestrzeń,wktórejmożepojawićsięszczegół,
banał;Hażdonajmniejszegowłoska,ażdobrudupodpaznokciem”17.Tak
ujętezdarzeniemajednakprzedewszystkimrodowódwNietzscheańskiej
genealogii.HZdarzenie–piszeFoucault–nienależyprzeznierozumiećde-
cyzji,traktatu,rządówczybitwy,leczzmiennąrelacjęsił,przejętąwładzę,
przechwyconyizwróconyprzeciwkoswymużytkownikomsłownik,domi-
nację,którasięosłabia,rozprężaisamazatruwa,innego,którysięzjawia
zamaskowany”18.
Wszystkotorazemwciążniedostarczajednakjasnejodpowiedzi
napostawionewcześniejpytanie.Nieidzieturzeczjasnaowydobycie
odautorajakiejśdefinicjitego,comożnabynazwaćhistorią,aleozro-
zumieniejakiezałożeniasprawiły,żemożliwestałysięzarównometoda
archeologiczna,jakigenealogia.Pewnewskazówkinatemattegowarun-
kującegopodłożazostająwyeksplikowaneprzezFoucaultawlatach70.,
awięcwHokresiegenealogicznym”.Wydajesię,żeniezależnieodtego,
czyuznamy,iżwdzieleFoucaultadochodzidorozłamu,któryoddziela
archeologięodgenealogiiiodokresuproblematyzacji,czyteżzałożymy,
żesąonekomplementarnewobecsiebie(atakiepodejściezdajesiędo-
minowaćwśródwspółczesnychbadaczy),tropydotyczącetegopodłoża
nietracąswojejważności.Mogąonedotyczyćwszystkichdziełtegomy-
śliciela,aprzynajmniejniepozostawaćwsprzecznościzpracaminie-ge-
nealogicznymi.TakieodczytaniepotwierdzamiędzyinnymiPaulVeyne
wksiążceFoucaultrewolucjonizujehistorię19,którydostrzegajednąlinię
wwizjiFoucaulta,spajającąrozumieniehistorii.Podobnegozdaniajest
równieżThomasFlynn,któryzauważa,żearcheologia,genealogiaoraz
M.Foucault,Przedmowadoangielskiegowydania„Słówirzeczy”[w:]tegoż,Filozofia,hi-
storia,polityka,dz.cyt.,s.49.
16Por.T.Flynn,Foucault’smappingofhistory,dz.cyt.,s.40.
17M.Foucault,TheatrumPhilosophicum[w:]tegoż,Filozofia,historia,polityka,dz.cyt.,
s.54.
18M.Foucault,Nietzsche,genealogia,historia,dz.cyt.,s.126.
19P
.Veyne,Foucaultrewolucjonizujehistorię,tłum.T.Falkowski,WydawnictwoAdam
Marszałek,Toruń2007.
