Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI
Żywiołhistorii
Zanimprzystąpimydozbadaniazagadnieniastatusuistotyludzkiej
wdzieleNietzschegoiFoucaulta–jakojegospadkobiercy–należydo-
kładniejprzyjrzećsięowejkontynuacji.ChociażfilozofiiNietzschego,któ-
rąodkryłw1953roku1,francuskimyślicielpoświęciłtylkodwateksty2,to
jednakwielokrotniedeklarowałswójnietzscheanizm.Wśródtakichważ-
nychdlaFoucaultamyślicieli,jakKant,MarksczyFreud,Nietzschezajmuje
miejscewyróżnione.Oilebowiemstosunekfrancuskiegofilozofa,zarów-
nodoKanta,Marksa,jakiFreuda,zmieniałsięnaprzestrzenilat,otyle
stosunekdoautoraZmierzchubożyszczpozostałniezmienny.Cowięcej,
właściwieprzykażdejmożliwejokazji–poczynającodnajwcześniejszych
wywiadóważpoostatni–pojawiasięjeśliniewyznanienietzscheanizmu,
toodwołaniedoHwielkiegofilologa”.Niewątpliwie,dlaFoucaultatowłaś-
niedziełoNietzschegootwieranowyrozdziałwhistoriifilozofii.Dowody
natomożnaznaleźć,poczynającodSłówirzeczy–przypisującychnie-
mieckiemufilozofowirolęniemalprofetyczną3–powywiady,wktórych
przedstawiaNietzschegojakotego,którywytyczanowysposóbmyśle-
nia4.Foucaultniejestoczywiścieepigonem,któryzakademickimnabo-
1Por.D.Eribon,MichelFoucault.Biografia,tłum.J.Levin,WydawnictwoKR,Warsza-
wa2005,s.81.Zobaczteż:M.Foucault,Powrótdomoralności.OstatniwywiadzMichelem
Foucaultem(1926-1984),tłum.E.Radziwiłłowa,HLiteraturanaŚwiecie”1985,nr10,s.331.
2PrzyczymtylkojedenwcałościpoświęconyjestfilozofiiNietzschego(Nietzsche,
genealogia,historiaz1971roku),drugidotyczytakżeFreudaiMarksa(Nietzsche,Freud,
Marksz1967roku).
3Por.M.Foucault,Słowairzeczy.Archeologianaukhumanistycznych,tłum.T.Komen-
dant,Wydawnictwosłowo/obrazterytoria,Gdańsk2006,s.238,239,307,346.
4Por.m.in.M.Foucault,Lemondeestungrandasile[w:]tegoż,Ditsetécrits,
D.Defert,F.Ewald(éd.),Gallimard,Paris1994,t.2,nr126,s.433–434(wdalszejczęścitek-
stucytowanejakoDE,nrtomu,nrtekstu,nrstrony);M.Foucault,Kimpanjest,profesorze
Foucault?RozmowazP.Caruso[w:]tegoż,Kimpanjest,profesorzeFoucault?Debaty,roz-
mowy,polemiki,tłum.K.M.Jaksender,WydawnictwoEperons-Ostrogi,Kraków2013,s.58.
