Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Procesyrozwojutożsamościosobistej
37
lubkulturowychkontekstówfunkcjonowania,aniewewnętrznymotyw
poszukiwaniatożsamości.
ElliSchachter(2005)relatywizujekwestięadaptacyjnościstatusów
jeszczebardziej,gdymówi,żewspółcześnieprawdopodobnieniema
jednejuniwersalnieoptymalnejformytożsamościiżemożliwesąróżne
rodzajedojrzałości,opartenaróżnejstrukturzetożsamości(wyzna-
czonej,oboknasileniaprocesówposzukiwaniaizaangażowania,także
stopniemciągłościiindywiduacji).WedługSchachteraadaptacyjność
określonegostatusustajesięuzależnionaodkontekstukulturowego,
wktórymrozwijasięjednostka.
Wobecwspomnianychsugestiiniejednoznacznego,względnego
traktowaniaadaptacyjnościstatusówtożsamościowych-niezależnieod
trafnościtegoprzekonania-orazutrwalonegowpolskojęzycznejlite-
raturzeprzedmiotu(np.Brzezińska,2007;Gasiul,2006;Oleszkowicz,
1995;Oleś,2009b)nazywaniaposzczególnychstatusówjednakDtożsa-
mościami”1wniniejszymopracowaniuutrzymanazostaniekonwencja
określaniastatusówjako:tożsamośćosiągnięta,moratorium,tożsamość
przejętaitożsamośćrozproszona.
KlasycznakoncepcjaMarciipostrzeganajestprzezniektórych(np.
Schachter,2005;Schwartz,2001)jedyniejakorodzajtypologii,podczas
gdyinni(np.Waterman,1999)widząwniejsekwencjęrozwojutożsa-
mości:zwykleodtożsamościrozproszonejprzeztożsamośćprzejętą,
moratoriumażpotożsamośćosiągniętą(por.vanHoofiRaaijmakers,
2003).JaneKroger(2003)skłonnajestnawetuznaćnastępstwosta-
tusówDtożsamośćprzejęta-moratorium-tożsamośćosiągnięta”za
hierarchicznieuporządkowanyprzebiegrozwojutożsamości,niemalna
wzórstadiówrozwojupoznawczegoJeanaPiageta-choćnastępstwotych
ostatnichokreślazaKohlbergiem,LevineiHewer(za:Kroger,2003)
jakosekwencjęDtwardą”,podczasgdywskazanąkolejnośćstatusów
1
NaokreśleniestatusumoratoriumbywateżużywanyterminDtożsamość
odroczona”(Brzezińska,2007;Gasiul,2006;Oleszkowicz,1995);statustożsamości
przejętejjestczasemokreślanyjakoDtożsamośćlustrzana”(Brzezińska,2007;Gasiul,
2006)lubDtożsamośćnadana”(Brzezińska,2007).Największazgodnośćterminów
odnosisiędotożsamościosiągniętejitożsamościrozproszonej.
