Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
TeatrfantastykiwRękopisieznalezionymwSaragossie…
19
zkolumnamiłączonowielesymbolicznychznaczeń24.Postaciewisiel-
cówrównieżmogąwskazywaćbardziejpozytywnesensy–odsyłajądo
dwunastejkartytarota,wisielca,oznaczającejgotowośćdoprzemiany,
przebudzeniedonowegożycia,przekroczenieograniczeńwłasnegoflja”;
twarztejfiguryniewyrażacierpienia,leczspokojnezadowoleniebądź
stantransu25.
Egzystencjalne,metafizyczneireligijnesensy,konotowaneprzez
szubienicęipostaciewisielców,sąjednakwprzęgniętewpodwójnie
kodowanągrę,jakąjestzorganizowanadlaAlfonsamaskarada.Nie
możnabowiemzapomnieć,iżsymbolicznagłębiaznaczeniowatejkon-
strukcjijestwykorzystywanaprzezGomelezówdoichwłasnychcelów
–służyinscenizacji,dostarczającnarzędzioddziaływanianagłównego
bohatera.Ojejznaczeniowejambiwalencjiświadczychoćbyporówna-
niedwóchscen,gdyAlfonsbudzisiętużobokwisielców.Zapierwszym
razembohaterdoświadczaabsolutnejgrozy;zadrugimrazemjestjuż
spokojniejszy:flznowuobudziłemsiępodszubienicąLosHermanos,ale
tymrazemzpewnegorodzajuzadowoleniem,gdyżprzynajmniejbyłem
pewien,żemjeszczenieumarł”(R,s.95).Zanikawięcdopewnego
stopniatrwogabudzonaprzezsamstryczek–ponownyopistegomiej-
scaukazujejejakodopewnegojużstopniaoswojone,mniejobce.
JaksugerujesięnieustannieAlfonsowi,niesamowitośćszubienicy
zawłaszczacałąprzestrzeńSierraMorena–każdy,ktowejdzienaten
teren,stajesięigraszkądwóchwisielców.Protagonistamaichspotykać
wpostaciswychdwóchuwodzicielskichkuzynek.Scenariusz,według
któregorozwijasiętarelacjamiłosna,niepomijażadnegoszczegółu
mogącegowskazywaćnademonicznepochodzenieEminyiZibeldy.
Konstrukcjategowątkuodwołujesiędoznanegowkulturzeeuropej-
skiejmotywukobiety-szatana,częstospotykanegozwłaszczawdydak-
tycznychopowieściachniesamowitych.wkoncepcjizwiązkuAlfonsa,
EminyiZibeldydostrzecmożnaczęstewfantastyceutożsamieniepo-
żądaniazesferąpiekielną.JakzauważaTodorov,flpożądanie,jakopo-
kusazmysłowa,znajdujeswewcieleniawkilkuznajpopularniejszych
figurświatanadnaturalnego,aprzedewszystkimwformiediabła.
Upraszczając,możnarzec,żediabełjestinnymsłowemokreślającym
libido”26.Teciemnezakamarkiludzkiejnatury,ukrywanepragnienia
inamiętności,jakrelacjemiłosnezpograniczaprzyzwoleniaspołecz-
24C.Nicolas:TajemnicaroduGomelezóww„RękopisieznalezionymwSaragos-
sie”.flTwórczość”1973,nr6,s.65.
25A.Sobolewska:Czytaniekabały.flTwórczość”1984,nr7,s.78;E.A.waite:
ObrazkowykluczdoTarota.Fragmentytradycjitajemnejzazasłonądywinacji.Przeł.
R.Oślizło.Białystok2004,s.70–71.
26T.Todorov:TheFantasticł,s.127.
