Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Tradycjaholenderska
immunitetuodjurysdykcjicywilnej.Wtejostatniejkwestiistanowisko
Grocjuszawyraźnieodróżniałosięnietylkoodpropozycjizgłaszanych
przezautorówmuwspółczesnych63,lecztakżeodstanowiskawieluuczo-
nychpiszącychwstuleciachnastępnych.Tymsamymzdecydowaniewy-
przedzałoonoswojąepokę.
Powyższerozważania,odnoszącesiędoimmunitetuodjurysdykcjicy-
wilnejambasadora,każąjednakzapytać,jakijestzwiązekdziełaGro-
cjuszazproblememimmunitetupaństwastanowiącegocentralnyprzed-
miotrozważańniniejszejmonografii.Wbrewpozoromzwiązekten
-choćbardziejpośredni-istnieje,awkładpismholenderskiegoteore-
tykadlapóźniejszejdyskusjinatentemat(arównieżipraktykisądowej)
jestistotnyinadkwestiąwartozatrzymaćsięniecodłużej.
Popierwsze,abywogólektokolwiekmógłpowołaćsięnaimmunitet
odjurysdykcjicywilnej,musiałpojawićsięautor,który-odchodząc
odpoglądówwspółczesnych-postawiłtezę,żeprawomiędzynarodowe
wogóletakiimmunitetmuprzyznaje.Podtymwzględemzasługiau-
toraDeiurebelliacpacisniepodlegajądyskusji.Wrezultaciejakotezę
minimumnależałobyprzyjąć,żeswoimdziełemGrocjuszzapowiadał
nadejścieinstytucjiimmunitetudyplomatycznegoodjurysdykcjicy-
wilnej,takjakinstytucjęrozumiemywspółcześnie.Jakzobaczymy
dalej-powyższeustalenianiepozostanąbezwpływunapóźniejszy
proceskrystalizacjiimmunitetupaństwa.Zwróćmyprzytymuwagę,
żeprzedstawionypoglądwytrzymakrytykęnawetwówczas,gdybyśmy
usiłowaliprzyjąć,żewkładgrocjańskiograniczyłbysiędorozwojuim-
munitetuodśrodkówprzymusu(względnieteż,używającterminologii
implementującejinstytucjęnagruntpolskiegokodeksupostępowania
cywilnego,immunitetuegzekucyjnego)64.Takżewtakimprzypadku
znaczenieDeiurebelliacpacisdlapóźniejszegorozwojunaukizdecy-
wczesnonowożytnympodlegaławtejmateriiwyraźnymwahaniom(L.S.Frey,M.L.Frey,Te
History…,s.281).Wydajesięjednak,żezuwaginasamtekstDeiurebelliacpacispoglądten
należyuznaćzaidącyzbytdaleko,oczymbędziemowanadalszychstronachniniejszejczęści.
63R.E.Adair,TeExterritorialityofAmbassadors…,s.71-72.WpodobnymduchuM.Ogdon,
JuridicalBasesofDiplomaticImmunity:AStudyoftheOrigins,GrowthandPurposesoftheLaw,
Washington1936,s.45,argumentując,żestanowiskoGrocjuszawtejostatniejmateriinależy
donajważniejszychjegoosiągnięć.
64Zob.P.Grzegorczyk,Immunitetpaństwa…,s.56.
48