Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Twórczośćdziecijakoźródłoinspiracji…
15
Abyodpowiedziećnatakpostawionepytania,trzebaodwołaćsiędo
dośćpowszechnieakceptowanejdefinicjitwórczości.Zgodniezzapropono-
wanąprzezSteinadefinicją,twórczośćtoaktywnośćprowadzącadopowsta-
niawytworównowychiwartościowychdlapewnejgrupyludziwpewnym
okresie(Nęcka,2001).Przyjmująctakądefinicję,niemożnamówićoobiek-
tywnietwórczejaktywności,którazawszeidlawszystkichpozostajetwór-
cza.Nawetwybitneosiągnięcia,gdyzostanąpowtórzone,niebędąjużza
takieuznane.Nieodbieraimtonatomiastsubiektywnietwórczejwartości.
TakierozróżnienieproponujeKozielecki(1997),rozróżniająctwórczośćtypu
H—historyczną,itypuP—psychologiczną.
Procestwórczy
Wprzywołanychdefinicjachtwórczośćjestujmowanazperspektywy
efektów,któreprzynosi.To,cozostanieuznanezatwórczość,musiprzy-
nieśćwymiernyefektwpostaciwytworu,napodstawiektóregomożna
zakwalifikowaćaktywność,któradoniegodoprowadziła.Cojednakpo-
cząćztakimiprzypadkami,wktórychaktywnośćnieprzynosikonkretne-
gowytworu?Ajakpotraktowaćulotnypotencjałtwórczy?Równieżspe-
cyfikadomeny,wobrębiektórejdziałatwórca,niepozostajebezznacze-
nia.EdwardNęcka(2001)proponujeczteryrodzajewartości,którymmoż-
naprzyporządkowaćodpowiadająceimdomeny:wartościpoznawcze,este-
tyczne,pragmatyczneietyczne.Sztukajakodomenatwórczościjestwtym
podzialezwiązanazwartościamiestetycznymi,któreznaturyswejsąsła-
bookreślone,niezwykleulotneizmienne,obardzozindywidualizowa-
nymcharakterze.Łącząsię—copodkreślaE.Nęcka(2001)—zposzu-
kiwaniemitworzeniempiękna.Wtymprzypadkuczęstomamydoczy-
nieniazwytworemaktywnościwpostacikonkretnegoobrazuczyrzeźby,
jednakmożetobyćrówniedobrzecośbardzoniematerialnego,jakutwór
muzyczny,lubformapośrednia,jakutwórliteracki,mającyswójmaterial-
nynośnik,nieokreślającyjednakcałkowiciejegowartościisensu(Nęcka,
2001).Ówwytwórmożemyopisać,ocenićgoistworzyćkryteria,według
którychbędąocenianeinnewytwory,wtensposóbtworzącjakieśwzorce
ipunktyodniesienia.Jednakżezewzględunagłównągrupęwartości,ja-
kiesązwiązaneztwórczościąartystyczną,atakżespecyfikąsamegoaktu
twórczego,tonieopisprzedmiotu,alecharakterprocesutwórczegosta-
jesiębardziejistotny.Obrazowotwórczośćporównywanajestzgórąlo-
dową.Jeżeliwięctwórczośćuznamyzagóręlodową,tojejukonkretnie-
niewpostaciwytworubędziestanowićczęśćwidocznąnadpowierzchnią
