Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kultura
21
rolę,jakąkulturaodgrywawżyciujednostki.Umożliwiabowiem
poznanieprzeszłości,warunkujeopanowanieiprzekształcanierze-
czywistości,czyniącjąbardziejprzyjazną,pozwalanaświadome
kreowaniewspólnejprzestrzeniżycia,kategoriitakistotnejwgloba-
lizującymsięświecie.Zasadnicząwięckwestiąpozostajechęć,umie-
jętnośćicelowośćkorzystaniazdobrodziejstwkultury.Refleksjata
nabieraszczególnejmocy,gdyprzywołamyprzemyśleniaNormana
GoodmanaiGaregoT.Marxa,którzykulturęokreślili„świadomym,
społecznieprzekazywanymdziedzictwemwytworówwiedzy,prze-
konań,wartościioczekiwańnormatywnych,któretodziedzictwo
pomagaczłonkomdanegospołeczeństwaradzićsobiezpojawia-
jącymisięproblemami”9.Ówmaterialnyiduchowydorobekspo-
łeczeństw,gromadzonyprzezwiekiisystematyczniewzbogacany
wkolejnychlatach,wyznaczapoziomrozwojuposzczególnychspo-
łeczeństwijakośćrelacjimiędzyludzkich,warunkowanesprawnoś-
ciąujarzmieniasiłprzyrody,nabytąwiedząirozwojemtwórczości
artystycznej.Zasadniczomożnapowiedzieć,żekulturajakocałość
jestkomplementarnawobecsztukiiżyciaspołeczeństwa.Wobec
tegonajistotniejsza(-e)wydajesięświadomość/przekonanie,żekul-
turaisztukaniesąprzestrzeniąniedostępną;wręczprzeciwnie,sta-
nowiąwspólnedobro,któremożeipowinnosłużyćczłowiekowi
wcodziennejaktywności,usprawniającjegożycie.
Wdebatachdotyczącychkultury,jejroliwcodziennymżyciu
jednostki/grupspołecznych,ujawniająsięmniejlubbardziejzna-
czącepodziały—jakkolwiekobecnewminionejprzeszłości,to
chybajeszczebardziejzaznaczającesięwspółcześnie—wyróż-
niająceobszarykulturyelitarnej/wysokiejipopularnej/masowej
10
.
Niepodejmującszerszychrozważańnadistotnościąicelowością,
aprzedewszystkimimplikacjamispołecznymitakowychpodzia-
łów,trudnoichniezauważyć.Dostrzegamyichzakres,prezento-
wanetreściiformęorazukierunkowanienazainteresowanegotą
formąodbiorcę.
Zarysowującesiępodziałyniepowinnystanowićbarierydla
świadomegouczestnictwawkulturze.To,czypartycypacjabędzie
świadomaiaktywna,orazjakiobszarodbiorcauznaza„bliż-
szy”emocjonalnieipoznawczo—tokonsekwencjeprocesów
9N.Goodman,G.T.Marx:SocietyToday.NewYork,RandomHouse,1982,
s.85.
10
Zob.M.Czerwiński:Kulturaelitarnaikulturamasowa.W:Encyklopedia
socjologii.T.2.Red.H.Domańskiiin.Warszawa,OficynaNaukowa,1999,
s.110—116;Z.Melosik:Kulturapopularnaitożsamośćmłodzieży.Kraków,Oficyna
WydawniczaImpuls,2013.
