Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
PRZEDMOWA
pochodziwprostodBoga),wymagałotedywłaściwej,aleniełatwej
doprzyjęciainterpretacji.
Decydująceznaczeniedlaupowszechnieniasięwiedzyonada-
niumiałowłączenietegodokumentu,takżeitymrazemwkrótszej
wersji(ograniczonejdodyspozycji),doobieguDekretuGracjana
(Concordantiadiscordantiumcanonum,czyliDDecretum”),systematy-
zacjiprawakanonicznegoobdarzonejnatychmiastnajwyższym
autorytetem.SamautorjednaknieuwzględniłDonacjiKonstantyna
wswoimzbiorze,dokonałtegopierwszykomentatorjegodzieła,
jegouczeń,biskupSantaGiusta(Sardynia),Paucapalea31.Wnie-
sioneprzezniegododatkibyłyoznaczonejakoPaleae,stądnazwa
Dplewy”(dosłownie:‘źdźbłasłomy’).OddrugiejpołowyXIIwieku
zaczętoposługiwaćsięDonacjąjakopodstawąprawnąwrozwiązy-
waniukwestiizwiązanychzwykonywaniemwładzydoczesnej
papieżyibiskupów,służyłaonatakżedookreśleniarelacjipomię-
dzyprerogatywamipapieskimiintemporalibusajegogodnościąjako
Dwikariusza(namiestnika)Chrystusa”32.
FunkcjonowanieDekretuGracjanawrazzDplewami”przysłuży-
łosięwięcupowszechnieniuwiedzyonadaniu,alezarazemwysta-
wiałorzekomydokumentKonstantynanaryzykooskarżenia
oapokryficzność.KomentarzPaucapaleiniezdobyłbowiemautory-
tetuConcordantiadiscordantiumcanonum,asamosłowopaleaebudziło
uniektórychpodejrzenia.WilhelmOckham,któryuznałDonacjęza
apokryf,przywołałwłaśnietoDapokryficzne”słowo(Dplewy”)jako
dowód(Breviloquiumdeprincipatutyrannico).
WrazzupowszechnieniemwiedzyonadaniuitreściDekretu
Konstantyna,zarównojegoczęśćII,zawierającadyspozycję,jak
iopowieśćouleczeniucesarzaztrąduijegochrzcie,zaczęływzbu-
dzaćcorazwiększewątpliwości.Wyrażaneonebyłynajczęściej
31Jegonazwiskojestbyćmożeurobioneodnazwymiejscowościizamku
Paucapalea(powłosku:Pocapaglia);wXIIwiekuwystępująDpanowienaPau-
capalea”.NazwatajestDmówiąca”,znaczy:‘słomaoddzielonaodziarna,plewy’.
32OdpontyfikatuInnocentegoIIIpapieżejużstaleposługiwalisiętym
tytułem,któryzastąpiłdawnytytuł:Dnamiestnik(vicarius)Piotra”.