Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
ROZDZIAŁI
Napodstawietekstówprawarzymskiegopóźniejsikomenta-
torzysformułowalisentencję:Aequitaspraeferturrigori-Słuszność
przedsurowościąprawa.40
Wpodsumowaniunależypodkreślićobecnośćaequitaswprawie
rzymskimwlicznych,różnorodnychaspektachpraktycznych,ale
iteoretycznych.
3.Słusznośćwetycechrześcijańskiej
Trzecimflaremcywilizacjiikulturyeuropejskiejjestetykachrze-
ścijańska.Jużśw.Augustynpisał,choćfragmentarycznie,wdziele
Dequantitateanimae,osłuszności.PoupadkuCesarstwaRzymskie-
gopojęciesłusznościniezostałozapomniane.Sporouwagisłusz-
nościpoświęciłAlbertWielkiwswejEthica.Jegoanalizytrafnie
podsumowujeHenrykPiętka,pisząc:fl[ł]tezyarystotelesowskie
zostałytuuporządkowanewsposóbswoisty,ponadtoznajdujemy
wnauceAlbertacałyszeregjegowłasnychkonkluzji,wysnutych
zprzesłanekarystotelesowskich.Wteorjisłuszności,opracowanej
przezAlbertaW.,znajdujemyprzetowiernyobrazstosunkunauki
scholastycznejdoflozofistarożytnej[ł]”.41
UczeńAlbertaWielkiego,św.TomaszzAkwinudokonałwja-
kimśsensiepołączeniaArystotelesowskiejepieikeiazrzymskąaequ-
itas.Epikeia42(słuszność,nadprawość,nadprawność,nadsprawiedli-
wość)43byładlaniegoflkorekturąogólnejustawy”dostosowującąją
dowymogówkonkretnejsytuacji,wprzypadkugdyjejzgodnezli-
terąprawarozumieniepozostawałowsprzecznościzdobremwspól-
40
M.Kuryłowicz,Wokółpojęciał,s.22.
41
H.Piętka,op.cit.,s.79.Piszącostosunkunaukischolastycznejdoflozofi
starożytnejHenrykowiPiętcechodziowpływstarożytnejmyśliosłusz-
nościnatęnaukę.
42
Św.Tomasz,nieznajdującodpowiednikałacińskiego,greckiegoepieikiea,
posługiwałsięwyrazemgreckimniecozlatynizowanymepikeia,podając
następującąetymologię:epiznaczynad,adikaionsprawiedliwość.Por.
Summatheologiae,II-IIq.120,a.2.
43
Trudnośćwtłumaczeniuepikeiapowoduje,żeterminowitemunadawane
sąniecoróżniącesięznaczenia.
