Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Cyceron,Opaństwie
znienawidzony,Lenas14wypędzony,Opimiusz15skazany.Metellus16
wyjechał,GajuszMariusz17doznałstraszliwejklęski,najznamienitsi
obywatelepadliofiarązabójstw,ainnychdotknęłynieszczęścia.Jednym
tchemwspominająiomnie,aponieważzdająsobiesprawę,żetodzięki
mejroztropnościideterminacjiżyjąjakdawniejwspokoju,ichwspółczu-
ciejestchybaserdeczneiszczere.Trudnojednakwyjaśnić,czemucisami
ludziegotowisąprzepłynąćmorza,bylezdobyćwiedzęlubzobaczyćś
[Zaginęłaostatnia,tj.ósmakartakwaternionuIII.]
7
IVśGdyskładająckonsulat,zapewniłemuroczyścienazgromadzeniu
rzymskichobywateli,żekrajjestbezpieczny,arodacypotwierdzilito
własnąprzysięgą,jednachwilawynagrodziłamicierpieniaitroskiwyni-
kłezdoznanychkrzywd.Zresztąoweprzeciwności18byłyraczejpowo-
demdodumyniżźródłemcierpieniaiprzysporzyłynietylezmartwień,
cochwały;radośćzewspółczuciaokazanegoprzezzacnychwspółobywa-
teliprzewyższyłabólwywołanyjawnąuciechąłotrów.Gdybyjednak
kolejelosupotoczyłysięinaczej,niżwspomniałem,czymiałbympowody
donarzekań?Niebyłemzaskoczonyobrotemsprawitrafnieprzewidzia-
łem,jakdotkliwemogąbyćskutkimoichdokonań.Takijużmamcha-
rakter;mogłemcieszyćsiężyciemwspokojuiciszybardziejniżinnize
względunaprzyjemnośćczerpanązróżnorodnychpasjinaukowych,które
rozwijałemodwczesnejmłodości.Gdybynastąpiłopowszechnezagroże-
nie,nieucierpiałbymwięcejodinnychiznalazłbymsięwtychsamych
cotamciopałach.Mimotobezwahaniastawiłemczołodziejowejburzy
14PubliuszPopiliuszLenasżprześladowałzwolennikówinicjatorareformTyberiu-
szaGrakcha,wroku123przedChrystusemwygnanynawniosekGajuszaGrakcha,brata
reformatora.
15LucjuszOpimiuszżwrogizwolennikowireformyagrarnejGajuszowiGrakcho-
wi;oskarżonyokorupcję,skazanynawygnanie.
16KwintusCecyliuszMetellusNumidyjskiżrzymskipolitykiwódz,walczył
wAfryce.Wroku100przedChrystusemudałsięnadobrowolnewygnanie,byuniknąć
przestrzeganiaustaw,którychniemógłzaakceptować.
17GajuszMariuszż(156ż86przedChrystusem),siedmiokrotniekonsul,znakomity
wódz,przeciwnikkonserwatywnegoSulli.
18Cyceronmanamyśliwygnanie,naktórymprzebywałodmarca58dosierpnia57
rokuprzedChrystusem.Zasukcesodniesionywroku63przedChrystusem,czyliuda-
remnieniezamachustanuzaplanowanegoprzezLucjuszaSergiuszaKatylinęorazrozbicie
jegosprzysiężenia,zapłaciłrocznymwygnaniem,ponieważbezuchwałyzgromadzenia
ludowegodoprowadziłdowyrokuśmiercinauczestnikówspisku.
