Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Zaburzenianeurorozwojoweazaburzeniauczeniasię
17
kryteriumwyłączania-polegającenawyłączaniuzpoladefinicyjnegoLD
zjawisk,któredoniegonienależą(np.trudnościwuczeniusięwynikające
zniepełnosprawnościintelektualnej),
kryteriumheterogeniczności-podkreślające,żeLDmaróżnereprezentacje,
jakowyraźneiodmiennetypyLD.
Poniżejkryteriatezostanąscharakteryzowaneniecodokładniej.
Kryteriumrozbieżnościzakładaniezgodnyzoczekiwaniaminapodstawie
wiekużycialub/ipoziomuintelektualnego,najczęściejwyrażanegojakoIQ,poziom
osiągnięćdanegodzieckawjednejdziedzinieszkolnejlubwwielu:czytaniu,pisaniu,
matematyce.KryteriumtojestobecneniemalwewszystkichdefinicjachLDczy
SLDdo2010r.Historycznierzeczbiorąc,byłoonokluczowedlawyodrębnieniaLD,
mimożeobecniejesttraktowanemniejrygorystycznieibudziwielekontrowersji
(por.przeglądFletcher,Morris,Lyon2003;Kavale2005;Elliott,Grigorenko2014,
atakżepodrozdz.3.1).
Zpunktuwidzeniapsychometrycznegospecyficznycharaktertrudnościwuczeniu
sięwiązałsięzfaktem,żewystępowałarozbieżnośćmiędzypoziomemosiągnięć
szkolnychawiekiemdzieckaijegopoziomemintelektualnym(Kaufman,Lichten-
berger1999).Natomiastwprzypadkutrudnościwuczeniusięotzw.charakterze
niespecyficznymniestawianowymagańdotyczącychpoziomurozwojuintelektu-
alnego,arozbieżnośćmiędzypoziomemosiągnięćapoziomemintelektualnymnie
musiaławystępować.Wprzypadkutzw.specyficznychtrudnościwuczeniusię(wtym
dysleksjiidyskalkuliirozwojowej)istniałaczęstokoniecznośćpotwierdzenia,że
rozwójintelektualnykształtujesięnapoziomieconajmniejprzeciętnym,idopiero
wtedyposzukiwałosięwspomnianychwcześniejrozbieżności(por.Bogdanowicz
2002;Krasowicz1997).Należytutajzaznaczyć,żenajnowszedefinicjezaburzeń
uczeniasię,wtymdysleksji,rezygnująztegokryteriumzpowodówopisanych
wrozdziale3.1idopuszczajądiagnozowaniedysleksjiuosóbointeligencjiniższej
niżprzeciętna.Znajdujetoodzwierciedlenienp.wkryteriachdiagnostycznych
prezentowanychjużwklasyfikacjiICD-10,wktórejczytamy,żespecyficznychtrud-
nościwuczeniusięniestwierdzasięudziecizIQponiżej70,cooznacza,iż
możnajezdiagnozowaćudziecizinteligencjązprzedziałuniższejniżprzeciętna
(por.podrozdz.3.5).
Kryteriumwyłączaniaopartejestnazałożeniu,żedziecidefiniowanejako
LDróżniąsięistotnieodtych,którychniskipoziomosiągnięćszkolnychoraz/lub
sprawnościpoznawczychwynikaztakichczynników,jakniepełnosprawnośćintelek-
tualna,zaburzeniasensoryczneczyemocjonalne,złewarunkisocjalneiekonomiczne
orazkulturowe,atakżenietypowaczynieodpowiedniametodaitrybnauczania.
