Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nierównościekonomiczne-podstawowedylematy
danychdóbrlubrównymiwarunkamistartuumożliwiającymiubieganiesięopożą-
danedobra22.
OdmiennienierównościspołecznezdefiniowaliEdmundWnuk-LipińskiiTamas
Kolosi.Rozumielinierównościspołecznejakocechęopisującąodmiennościstatuso-
wejednostek.Statusspołecznywedługtychautorówtokonglomeratwładzy,zamoż-
ności,wykształcenia,atakżedochodów.Wtejkoncepcjiprzyjmujesię,żenastatus
społecznyskładająsiętewszystkiepozycjespołeczne,któretworząporządekhierar-
chiczny23.ZkoleiNormanGoodmanzdefiniowałnierównościspołecznejakoróżni-
cemiędzyjednostkamiwynikająceznierównegorozdzielaniadóbrprzezspołeczeń-
stwoorazztego,żepewneosobypracująciężejodinnychlubwybrałyzawódczyka-
rieręzapewniającąwięcejwładzyniżinne24.
Kolejnympodejściemjestrozdzielnetraktowanienierównościspołecznychieko-
nomicznych,przyczymnierównościspołecznezregułyrozpatrywaneprzezpry-
zmatpozycjispołecznej,przynależnościdogrupspołecznych,postrzeganiajedno-
stek,statususpołecznegoidominacji,anierównościekonomicznepoprzezkorzyści
materialne.
Biorącpoduwagęchronologicznyprzeglądliteraturyzagranicznejipolskiej,
możnawskazaćróżnedefinicjenierównościspołecznych.KingsleyDavisiWilbert
E.Moore,definiującnierównościspołeczne,odnosilisiędozajmowaniapozycji
wspołeczeństwieiprzyokazjiwskazywali,żenierównośćspołecznamożebyćrozu-
mianajakośrodek,dziękiktóremuspołeczeństwozapewniasumiennąobsadęnaj-
ważniejszychpozycjiprzeznajbardziejwykwalifikowaneosoby.Stądkażdespołe-
czeństwomusiróżnicowaćludziwedługprestiżuiszacunkuorazpowinnoodzna-
czaćsiępewnymstopniemzinstytucjonalizowanejnierówności.Autorzyujmowa-
lispołeczeństwojakozespółpozycjispołecznych,akażdapozycjazawierałazespół
obowiązkówiuprawnień,któreprzysługiwałyosobomwypełniającymteobowiąz-
ki.Pozycjebyłynierówne-jednezawieraływięcej,ainnemniejobowiązków.Także
obowiązkibyłyodmiennejakościowoimiałyróżnewagidlaspołeczeństwa.Odpo-
wiedniodoilościobowiązkówiichwag,przypisywałosiępozycjomokreślonepra-
wa.Poto,żebyspołeczeństwoistniało,wszystkiepozycjepowinnybyćobsadzone.
Ważnejestjednak,żebyludziechcielitepozycjeobejmować.Pozycje,którezawiera-
ważneobowiązki,trzebawięcodpowiedniowynagradzać25.
22T.Kwarciński,MoralnywymiarrównościszanswświetledokumentówUniiEuropejskiej,w:UniaEuropejska.
Integracja-konkurencyjność-rozwój,red.K.Kłosiński,WydawnictwoKUL,Lublin2007.
23E.Wnuk-Lipiński,T.Kolosi,NierównościspołecznewPolsceinaWęgrzech,ZakładNarodowyim.Ossoliń-
skich,Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź1984,s.15.
24N.Goodman,Wstępdosocjologii,ZyskiS-ka,Poznań2009,s.125.
25K.Davis,W
.E.More,Someprinciplesofstratifcation,nAmericanSociologicalReview”1945,nr10(2),
s.242-249.
23