Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NierównościekonomicznewPolsce
sięzapolitycznymurzędem.Równośćwobecprawa,równośćwobecprawpolitycz-
nych,równośćspołecznaiekonomicznasąpowiązanezżądaniemustanowieniapew-
nychspołecznychregulacjiispołecznychinstytucji.Oddzielenieinstytucjonalnych
żądańodtego,cojemotywuje,sprowadzasiędorównościmoralnej.Równośćmoral-
naoznacza,żeinteresykażdegozosobnapowinnybyćtraktowanenarówni17.
Więcejuwaginależałobypoświęcićrównościspołecznejiekonomicznej.Wlitera-
turzeprzedmiotupojęciateczęstoużywanesązamiennie.Wedługwieluautorównie-
równośćspołecznajestrównoznacznaznierównościąekonomicznąlubjestściślepo-
wiązanaznierównościąekonomiczną.
Itak,wedługJonathanaH.Turneranierównościspołeczneistniejąwówczas,gdy
ludziezpewnychkategoriispołecznychotrzymująwięcejcenionychwdanymspołe-
czeństwiedóbraniżeliosobyzinnychkategorii(dodatkowoautorwskazywał,żewar-
tościowedobra:władza,bogactwomaterialne,prestiżiszacunek,zdrowie,wykształ-
cenieitp.,rzadkosąrozdzielanerówno18).RównieżMariaJaroszzdefiniowałanie-
równościspołecznewkontekścienierównegopodziałumaterialnychkorzyściipre-
stiżumiędzywyróżnioneróżnorodnepozycjewynikającezespołecznegopodziału
pracyorazspołecznejtendencjidoichdziedziczenia.Abyokreślonapozycjaspołecz-
namiaławysokąrangę,musibyćspołecznieważna,ajejzajmowaniepowinnowyma-
gaćodpowiedniowysokichkwalifikacjilubtalentu.Wówczaspowinnabyćwysoko
opłacanaizajmowaćwysokiemiejscewhierarchiispołecznej,dającwysokiezarobki,
dużyprestiż,cenioneikorzystnekontaktyspołeczne.Środkimaterialneiichpodział
sązatemnczęściąspołecznegosystemuirodząstratyfikację”19.
NatomiastHenrykDomańskizdefiniowałnierównościspołecznejakoodpowied-
niowiększylubmniejszydostępjednostekdoważnychdlanichpozycjiorazdóbr20.
Najbardziejsąonewidocznewsferzematerialnej,jednakichskutkisąodczuwalne
wewszystkichaspektachżyciajednostki.PodobnądefinicjęzaproponowałTadeusz
Michalczyk.Pojęcienierównościspołecznychautorrozumiałjakonierównydostęp
docenionychdóbr,takichjakbogactwo,władza,prestiż,wykształcenie,zdrowie,za-
wód21.
WedługTomaszaKwarcińskiegorównośćspołecznaprzejawiasięnietylkorów-
nymdostępemdopożądanychdóbr,lecztakżerównąmożliwościąpozyskaniapożą-
17Moralnarównośćludzijestłączonazprzypisywaniemkażdemuczłowiekowirównychprawnaturalnych
(Locke),ludzkiejautonomii(Kant),liczeniemkażdegoczłowiekazajednego(Bentham)-zob.T.Kwarciński,
RównośćikorzyśćAmartyiKumarSena.Koncepcjasprawiedliwościdystrybutywnej,WydawnictwoUniwer-
sytetuEkonomicznegowKrakowie,Kraków2011,s.16-17.
18J.H.Turner,Socjologia.Koncepcjeiichzastosowanie,ZyskiS-ka,Poznań1998,s.110.
19M.Jarosz,Nierównościspołeczne,KsiążkaiWiedza,Warszawa1984,s.11.
20Słownikspołeczny,red.B.Szlachta,WAM,Kraków2004,s.741.
21T.Michalczyk,Nierównościspołeczne…,s.14.
22
