Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BerlintobyłyPrusy,naturalnywrógMonachiumiBawarii.Niemiec
zpółnocyuważałNiemcazpołudniazawygodnickiego,pobłażającegosobie,
zasentymentalistęzpożałowaniagodnymitendencjamidemokratycznymi,
nawetliberalnymi.NiemieczpołudniauważałNiemcazpółnocyzaaro-
ganckiegotyranaozłychmanierachibezczelnymspojrzeniu,któryjestza-
przątniętyinteresamiiagresywny,awpolitycereakcyjny.Zarównochłop
bawarski,jakidrobnomieszczanienienawidziliibalisięprądówrewolucyj-
nych,przychodzącychdonichzzewnątrz,z„czerwonegoBerlina,Hambur-
ga,Lipska”.Tekrajebyłyzawszeobcebawarskiejprostodusznej,leczchy-
trejmentalności,ponieważbyłytokrajeprzemysłowe,proletariackie,ado
tegoprotestanckie.Tu,nadDunajemiIzerą,istniałystare,własnetradycje:
bawarskiepiwo,bawarskietańce,bawarskaprzyciężkawabeztroskaileni-
stwo,własnydialekt,prawieniezrozumiałydlaNiemcazpółnocy.Napołu-
dniu,wśródBawarczyków,Szwabów,BadeńczykówiWirtemberczyków,
panowałyinneuczuciaitradycja,niechętnewszystkiemu,coprzychodziło
zzewnątrz.
StolicaBawariiw1900r.liczyłaokoło500tys.mieszkańców,zczegoza-
ledwie90tys.byłorobotnikami.Monachiumbyłotypowymskupiskiem
drobnomieszczaństwapozostającegopodwpływemkulturykatolickiegośro-
dowiskawiejskiego.Zpowodubrakuwielkiegoprzemysłuhasłaburżuazyj-
negoliberalizmunienatrafiałynapodatnygruntspołeczny.Brakproletaria-
tuuniemożliwiałrozpowszechnianiesięideologiisocjalistycznej.Domino-
wałyhasłakonserwatyzmuipartykularyzmuwarstwśrednichichłopstwa.
WśródelityintelektualnejdużychmiastpołudniowychNiemieczakorze-
niłysięnatomiastideeegzystencjonalizmu,futuryzmuikubizmu.WMona-
chiumStefanGeorgebyłnajwyższymkapłaneml’artpourl’artipocząwszy
od1893r.wydawałdlaswoichpełnychuwielbieniauczniówprzeglądlite-
racki„BlätterfürdieKunst”,szukającyniemieckichodpowiedzinaproble-
mysztuki,duszyistylu.WMonachiumznalazłsobietakżemiejscehumor;
wychodziłotampismosatyryczne„Simplicissimus”,założonew1896r.,
ipismohumorystyczne„FliegendeBlätter”.Überbrettl,rodzajsatyrycznego
kabaretuwkawiarni,rozkwitałwMonachiumiwyśmiewałBerlin.Naanar-
chizmieM.BakuninaiM.Strisamawzorowałasiętwórczośćpopularnego
wstolicyBawariiE.Mülhsama.
I.EpokaWilhelmińska
13
