Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Historyczneiwspółczesneujęciafenomenudiaspory
31
Wartozwrócićuwagęnazależnościmiędzypojęciamidiasporyiwspól-
notytransnarodowej,choćwieluautorówuznajejezatożsame,wcaletakimi
niesą.ZdaniemVertovecaodróżniajestopieńaktywności:istnienieaktyw-
nychrelacji(wpostacikontaktówczypodejmowanychdziałań)konstytuuje
wspólnotętransnarodową,podczasgdydiasporamożebyćzjawiskiemsta-
tycznymiopieraćsięjedynienawięzachtożsamościowych-poczuciuwspól-
negopochodzenia
44
.Wyczerpującąanalizęobupojęćiwzajemnychzwiązków
międzydiasporąitransnacjonalizmemprzedstawiłThomasFaist,określając
jemianemDpartnerówwtańcu”(dancepartners),wskazując,żeichwzajemne
relacjesąbardzobliskie,alenietożsame
45
.Zwróciłtakżeuwagę,żechoć
graniceobupojęćsą
rozmyte,toichznaczeniapokrywająsię,
mieszcząc
sięwtejsamejprzestrzenitematycznejiodnoszącdorelacjimiędzygrupą
społecznąapaństwem(pochodzeniaiosiedlenia),sątakżeczęstozamien-
nieużywanewpublikacjachakademickichidebatachpublicznych
.Autor
podkreśliłjednocześnie
istotneróżnicemiędzynimi:diasporatopojęcie
funkcjonująceoddawnaiszerokoupowszechnione,zkoleitransnacjonalizm
torelatywnienowyterminiodniedawnaużywanywdebatachpublicznych.
Diasporajestterminemraczejstatycznymiodnosisiędotakichpojęćjak
wspólnotairozproszenie,podczasgdytransnacjonalizmtraktowanyjest
częściejjakoprocesibliskitakimpojęciomjakmobilność,przestrzeńisie-
ci.Równieżhoryzontczasowyodróżniaobapojęcia,wprzeciwieństwiedo
transnacjonalizmu,diasporatowielogeneracyjnawspólnota,jejformowanie
siętrwawczasieiwzwiązkuztympowinnabyćanalizowanawperspektywie
długiegotrwania(longuedurże)
46
.OstatecznieFaistprzyjmuje,żewspólnota
transnarodowajestszerszymterminem,zajegopomocąmożnaopisaćnie
tylkospołecznościdiasporyczne,aletakżete,któretworząsięnapograniczu
(wspólnotyprzygraniczne,transgraniczne).
Bezwątpieniakonceptualizacjadiasporyjakowspólnotytransnarodowej
wymagawiększejszczegółowości,takżedlatego,żerelacjatransnarodowa
topojęcienieprecyzyjne,możeoznaczaćrelacjęzpaństwem,znarodem,
zespołeczeństwem,jakizterytorium
47
.Użytecznedlawyjaśnieniaformo-
waniasiędiasporyitransnarodowychrelacjizpaństwempochodzeniana
poziomieindywidulanymsątakieteoriejaknowaekonomiamigracjiczy
44S.Vertovec(2005),ThePoliticalImportanceofDiasporas,UniversityofOxford,Centre
onMigration,PolicyandSocietyWorkingPapernr13,s.3-4.
45T
.Faist(2010),Diasporaandtransnationalism:Whatkindofdancepartners?,
w:R.Bauböck,T
.Faist(red.),DiasporaandTransnationalism:Concepts,TheoriesandMethods.
Amsterdam:AmsterdamUniversityPress.
46T
47S.Dufoix(2008),op.cit.,s.62.
.Faist(2010),op.cit.,s.12.
