Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
OdUniwersytetuKrólewskiegodoUniwersytetuCesarskiego
standardamiszkolnictwośredniemiałoprzybraćkształtneohumani-
styczny,trzebabyłowięcprzygotowaćdlaniegoodpowiednichnauczy-
cieli,zwłaszczawzakresienaukfilologicznych,główniejęzykówkla-
sycznych,zaniedbanychniecowokresieKENnarzecznaukścisłych.
Jakpodająówczesneźródła,poczynającodczasówIzbyEdukacyjnej,
ana1830r.skończywszy,96młodychludziodbyłostudiazagranicz-
nenakosztpaństwa-częśćznich,niestety,powróciwszydokraju
uproguwybuchupowstanialistopadowego,niezdążyłajużobjąćka-
tedrnaUniwersytecielubwSzkolePrzygotowawczejdoInstytutuPo-
litechnicznego
13
.Wskazujemynatenfakt,abypodkreślićstwarzane
przezwładzeoświatowemożliwościbezpośredniegokontaktuznauką
europejskąitymsamymznajomośćwśródstypendystówrządowych
najnowszychjejnurtów.
Równieżstosowanyprzezrosyjskiewładzeoświatowetrybprzygo-
towywaniaprofesorówuniwersyteckichobejmowałdopełniającestudia
zagraniczne,copozwalałonanawiązywanieiutrzymywaniekontaktów
znaukąeuropejską.Korzystaliztychwyjazdówtakżepolscystypendy-
ściprofesorscyCesarskiegoUniwersytetuWarszawskiegoichoćsama
uczelnianieodniosławtymprzypadkupożytku,naukapolskazyskała
uczonychtejmiary,coKarolLutostański,WacławSierpiński,Józef
Nusbaum-Hilarowicz,JózefMorozewicz,StanisławSzober,Tadeusz
Banachiewicz,WładysławKonopczyńskiczyMichałKreczmar.
Opróczsięganiadomiejscowegośrodowiskaintelektualnegowpo-
staciwyróżniającychsięnauczycieliszkółśrednichczyosóbouznanej
renomienaukowej,alebezdoświadczeniadydaktycznego,orazakcji
kształceniawykładowcówpozagranicamikraju,władzeoświatowe
Królestwapozyskiwałyprzyszłąkadręprofesorskąwdrodzekonkursów
lubogłoszeńprasowych.Niebyłytoczęsteprzypadki,aleumożliwiały
osobomchętnymzaproponowanieswojejkandydatury.
InnybyłtrybzatrudnieńnaCesarskimUniwersytecieWarszaw-
skim.PrzystępującdoprzekształceniaSzkołyGłównej,rosyjskiewła-
dzeoświatowedokonaływeryfikacjiosóbwniejpracujących.Kurator
WarszawskiegoOkręguNaukowegoTeodor(Fiodor)FiodorowiczWitte
podzielił60wykładowcówSzkołyGłównej(odprofesorówzwyczajnych
doadiunktów)napięćkategorii,kierującsięposiadanymiprzeznich
stopniaminaukowymiimiejscemichzdobycia.Wśródnichznalazło
się30absolwentówuniwersytetówrosyjskich,zaledwiedwóchKrólew-
skiegoUniwersytetuWarszawskiego,jedenukończyłSzkołęGłówną
a27byłoabsolwentamiuniwersytetówzagranicznych14.Zobliczenia
tegowidać,wjakniewielkimstopniuprzedpowstaniowyUniwersytet
WarszawskiprzyczyniłsiędopowstaniakadryakademickiejdlaSzkoły
