Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadodrugiegowydaniapolskiego
XIII
nazjum.Upływakolejnepięćlatipodwpływemtejdzia-
łalnościwydajekolejnedzieło,Encyklopedięnaukfilozo-
ficznych.Dopierownimjegosystemzyskujeostateczny
kształt.NaużytekdydaktycznyLogikazostajeteżznacz-
nieskróconaiuproszczona.Coprawdawciążpoprzedza
dwienaukinrealne”,alejużjakopierwszaczęśćsyste-
mu,ponieważFenomenologiaduchapraktycznieznika,
jejtematykazostajeznacznieokrojonaizredukowana
dojednegozdziewięciurozdziałówFilozofiiducha*.
Wiadomojednak,żeprzedśmierciąw1831rokuHegel
zabiegałowznowienieFenomenologiiwjejpierwotnej
postaci.Wiadomorównież,żewtymsamymczasiena
nowoopracowywałdrugiewydaniepierwotnejnwielkiej”
Naukilogiki,alezdążyłprzerobićtylkopierwsząksięgę.
Dwiepozostałewwersjiz1813i1816rokupozostają
więcdlanaswersjąostateczną.Ichoćterminologiczne
ikonstrukcyjnezmianynienaruszaływsposóbznaczą-
cypierwotnejkoncepcjinNaukiobycie”,niewiemy,jak
dalekoidącymzmianomuległybydwiepozostałe,gdyby
niejegośmierć**.Zadokumentdojrzalszegorozumienia
*Fenomenologiasprowadzasięjużwówczasdonaukipośred-
niczącejmiędzyantropologiąapsychologiąijakotakastanowiza-
ledwiejednąztrzechczęściFilozofiiduchasubiektywnego.Podlega
redukcjidotrzechstopni:świadomości,samowiedzyirozumu,rów-
nieżznacznieskróconychwzględemoryginału.Obydwiewersjesą
więcwyrazemzupełnieinnejkoncepcji,inaczejniżwprzypadkuZa-
sadfilozofiiprawa(1823),będącychkonsekwentnymrozwinięciemex
postcałejFilozofiiduchaobiektywnego.
**WostatecznejwersjiHegelgruntownieprzeredagowałtekst,
dokonujączmianwistotnychpunktachwywoduidodającnoweuwa-
gi.Dominujejednakopinia,żejegozamiarembyłoudoskonalenie
koncepcjipierwotnej.Zmianypojawiająsięwewszystkichdziewię-
ciurozdziałachnNaukiobycie”,zwłaszczawdrugim,traktującym
oistnieniu.Itaknaprzykładwwersjiz1812rokuzamiastojakości
