Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
1.Aminokwasy
Biorącpoduwagęchemicznąbudowęaminokwasów,możnawśródnichwyróżnićamino-
kwasya,b,g...wzależnościodwzajemnegopołożeniaobugłównychgrupfunkcyjnych:
RCH–(CH
2)
x–COOH
NH
2
x=0,1,2,3...
a,b,g,d...
Funkcjaaminowamożebyćgrupąaminowąpierwszorzędową(–NH2),drugorzędową
(–NHR),trzeciorzędową(–NR2)lubczwartorzędowąamoniową(–NR3
+);aminokwasy
zawierająceczwartorzędowągrupęamoniowąnosząnazwębetain.
1.1.1.Aminokwasybiałkowe
Aminokwasamibiałkowyminazywanesąaminokwasywchodzącewskładbiałek.Jestich
kilkadziesiąt(tab.1.1)idzieląsięnaaminokwasybiałkowepierwszorzędowe,drugorzę−
doweitrzeciorzędowe.Podziałtenniejestzwiązanyzrzędowościągrupaminowych,lecz
zprocesembiosyntezybiałka.Stosowanedoniedawnarównorzędnenazywanieamino-
kwasówbiałkowychaminokwasaminaturalnymijestniewłaściwe,ponieważwprzyro-
dzie,awięcwnaturze,występujeznaczniewięcejaminokwasów,nietylkote,któresą
składnikamibiałek.Wszystkieaminokwasyznalezionewprzyrodziezaliczanesądoami−
nokwasównaturalnych.Dlaposzczególnychaminokwasówbiałkowychzregułystosuje
sięnazwyzwyczajowe.Przykładowo:powszechnieużywasięnazwyglicyna,aniekwas
aminooctowylubaminoetanowy,dalejalanina,aniekwasaminopropionowylubamino-
propanowy,itp.Wszystkieaminokwasybiałkowenależądogrupyaminokwasówa,co
oznacza,żeobiegłównegrupyfunkcyjne,tj.aminowaikarboksylowa,związanesąztym
samymatomemwęgla,oznaczanymwskrócieCa.Aminokwasybiałkowe,zwyjątkiem
glicyny,należązgodniezprojekcjąFischeradoszeregukonfiguracyjnegoL,którywywo-
dzisięodaldehyduL-glicerynowego.Natomiastzgodniezzasadamikonfiguracjiabsolut-
nej,określanejnapodstawieprojekcjiNewmana,wchodząwskładszereguS(zwyjąt-
kiemcysteinynależącejdoszereguR).
Tabela1.1.Ważniejszeaminokwasybiałkowe
Aminokwasyalifatyczne
Glicyna
Alanina
Walina
Leucyna
aminokwasu
Nazwa
Gly,G
Ala,A
Val,V
Leu,L
Symbole
3-i1-li-
terowe
117,2
131,2
molowa
Masa
75,1
89,1
H.Braconnot;zżelatyny;
1820
T.Weyl;zfibroinyjedwabiu;
1888
E.Gorup-Besanez;ztrzustki;
1856
J.Proust;ztwarogu;1819
Odkrywcairokodkrycia
fibroinajedwabiu,44
żelatyna,26(7,8)
fibroinajedwabiu,30(8,9)
elastynaaortywołu,18(6,8)
zeinakukurydzy,19
albuminasurowicy,13(7,4)
Źródłoizawartośćw%
(średniazawartość
wbiałkach)
