Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
2lWspólnotanarodowawkaszubskichwyobrażeniach…
jakteżwPolsce
6
.Pozapoznaniusięzwybranymiteoriaminarodu,
któreskrótowopostaramsiętutajomówić,najogólniejnależałoby
stwierdzić,żeprzyjmowanekryteriaprzynależnościnarodowejmogą
wynikaćzarównozczynnikówkulturowych,jakinp.zimplikacji
politycznych.Naródmożejawićsięrównieżjakopołączenietego,
cokulturowe,ztym,copolityczne.Przeglądwybranychprzezemnie
koncepcjinarodu-wmoimzamyśle-pozwalalepiejzrozumiećideę
narodowąZrzeszińcówidajelepszerozeznaniewautorskimspoj-
rzeniuJanaRompskiegonaproblematykęnarodu.Przedstawiamte
koncepcjenarodu,którebudowanesąnarelacjikulturyipolityki,
naroduipaństwa.
Wliteraturzeprzedmiotupojęcienarodurozpatrywanejestwkilku
teoretycznychperspektywach:naturalistycznej,obiektywistycznej,
subiektywistycznej,instytucjonalnej,konstruktywistycznej,kultura-
listycznej(Nikitorowicz2013:13-21).Pierwszaztychperspektyw
zakłada,żenaródistniejewznaczeniubytupierwotnegoinatural-
negodlaczłowiekajakoistotyspołecznej.Niktgonietworzył,nie
konstruowałinienarzucałinnymjegoformy.Odtakiegopostrzega-
nianaroduniedalekodotzw.obiektywistycznejperspektywy,która
traktujenarodyjakobytymająceczytelnecechyobiektywne,które
pozwalajądanynaródopisaćorazodróżnićgoodinnego.Najczęściej
wymienianymituatrybutamisą:pochodzenie,więzykrwi,język,tery-
torium,wspólnahistoria,więziekonomiczneczypolityczne.Wujęciu
innejperspektywy-subiektywistycznej,rozwijającejsięodXIXstu-
lecia-naciskpołożononauświadamianiesobiepoczuciaprzynależ-
nościnarodowej.Tym,cotworzyispajagrupęjestsamopostrzeganie
iautoidentyfikacjajejczłonków.Całkowicieodmiennegozdaniasą
stronnicyperspektywyinstytucjonalnej.Wedługnichnajednostki
wpływainstytucjonalizacja,rozumianajakospołeczneutrwalenie
sięjakiejśistotnejwartości,jakiegośfaktu,zwyczaju,cowpływa
naprocesyutrwalaniabądźpowstawaniaświadomościnarodowej.
Badaczeosadzeniwtymnurcie(RogersBrubaker,AnthonyGiddens
6Wliteraturzepolskiejzaszczególnieważneuważamprzedewszystkim:
Bokszański2005;Chlebowczyk1983;Dołowy-Rybińska2011;Kłoskowska2012;
Obracht-Prondzyński2002;Ossowski1984;Sadowski2008;Synak1998.
