Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Słowowstępne
uantycznychlubbizantyńskichautorówalboodkrytychwśródpapiruso-
wychznalezisk.
Jakmożnaprzypuszczać,niniejszyprzekładnieobejmujewszystkich
fragmentów,leczjedynieichwybór.Dokonującselekcji,opierałemsięzjednej
stronynakryteriumilościowym(pominąłemfragmentyobejmującetylko
pojedynczesłowa),zdrugiejzaś–merytorycznym:zainteresująceuznałem
te,którestanowiączęśćwiększejcałości,konkretnejzaginionejmowy,idzięki
temudająwglądwhistorięsamegomówcy,jegoojczyzny,Aten,orazichpraw
iinstytucji.
StanzachowaniawszystkichpismHyperejdesapozostawiawieledoży‑
czenia.Naznaczonesąbowiemlicznymilukami(lakunami),obejmującymi
niekiedypojedynczetylkosłowa,czasemjednakrozciągającymisięnadużo
większepartietekstu.Wprzypadkutychpierwszychwarsztatpapirologa
pozwalaniejednokrotnienaprzekonująceuzupełnienia(koniektury);obszer‑
niejszeubytkiwnajlepszymwypadkumogąbyćprzedmiotemspekulacji
idomysłówdotyczącychobranejprzezmówcęliniiargumentacji(itownaj‑
bardziejogólnychzarysach).
Powszechnieprzyjmowanekoniekturyumieszczamwtekściegłównym
przekładu,zaznaczająckwadratowymnawiasem.Tezkolei,którebudzą
wątpliwościbadaczyiwydawców,omawiamwkomentarzu.Naszczególną
uwagęwtymkontekściezasługująśmiałerekonstrukcjetaksamegotekstu
mów,jakteżhipotetycznejtreściichzaginionychpartii,którezaproponował
francuskiwydawcaitłumaczHyperejdesa(Budé)GastonColin.Większość
znichtojedynieintrygującedomysły,wktórych,jakzauważyłWhitehead
(23),niezawszewiadomo,gdziekończysięHyperejdeszKollytos,azaczyna
ColinzNancy.Autorytettegowybitnegoznawcysprawiajednak,żejego
sugestie,nawetjeśliopartewyłącznienadomysłach,wartesąprzytoczenia.
Czytelnikznajdziejeprzetłumaczonewprzypisach;jeślidotycząonesamego
tekstugreckiego,stosuję–podobniejakwprzypadkuinnychkoniektur–
nawiasykwadratowe;tamnatomiast,gdzieColinograniczyłsięjedyniedo
rekonstrukcjimożliwegotokuargumentacji,posługujęsiękursywą2.
StanowiącepodstawęniniejszegoprzekładuwydanieJensenaniejestani
jedyne,aninawetnajnowsze.Pierwszejpełnejedycjiwszystkichkanonicznych
sześciumówHyperejdesa–zpominięciem,rzeczjasna,nowoodkrytych
wostatniejdekadziepism–dokonałwswoimtrzecimwydaniuF.Blass(Teub‑
ner),azarazponimKenyon(OCT)idopieropóźniejJesnen(któregowydanie
zastąpiłoBlassa).Tensampełenwykazznajdujemywinnychstandardowych
edycjach:Colina(Budé),Burta(Loeb)orazMarzi’ego(UTET).Teostatnietrzy
opatrzonesąponadtomniej(Burt)lubbardziej(Colin,Marzi)wyczerpują‑
cymiwstępamiiprzypisamidoposzczególnychmów,tekstomoryginału
2
Zob.np.Dem.4ikom.