Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
1.Podstawowerelacjeprzyczynowo-skutkoweprocesuprodukcjiwmikroskali
1.3.2.Cenyiichwymiarczasowo-przestrzenny
Transakcjakupnaisprzedażytowaruzwiązanajestzwymianątowarunapieniądz.
Jeśliprawoniestanowiinaczej,towartośćtransakcjijestprzychodempieniężnym
sprzedawcyijednoczesnymwydatkiemnabywcydanegotowaru.Stosunekwartości
transakcji(R)doilości(Q)wymienionegotowarunapieniądzwdanymmomencie
czasuwyznaczacenęjednostkowątowaru(p),cozapiszemynastępująco:
p
=
R
/
Q
[zł/ilość]
(1.20)
Powiemy,żecena(p)–będącstosunkiemwymiennympieniądzanatowar–określa
ilośćjednostekpieniężnych,zaktórąmożnanabyćlubsprzedaćjednostkętowaru.
Wtymsensiemożebyćuznanazazmiennąparametrycznąbędącąstosunkiemzasobu
wymienianegopieniądzanazasóbtowaru.Takzdefiniowanacenajestzmiennąparame-
trycznąbezwymiaruczasowego.Powinnabyćjednakprzypisanamomentowizdanego
okresu,wktórymzrealizowanotransakcjękupnaisprzedaży.Wpraktycecenadoty-
czyćmożenietylkotowarów.Odnosićsięmożerównieżdoinstrumentówfinansowych
takichjak:bonyskarbowe,obligacje,akcje,walutyobce,itp.Wostatnimprzypadku
cenęjednostkowąnazywamykursemwalutowym.
Wdanymokresietnadanymobszarzeekonomicznymdochodzidoktransakcji
kupnaisprzedażydanegotowaru.Oznaczato,żewartośćj-tejtransakcjiwokresiet
możnazapisać:
R
tj
=
p
tj
Q
tj
,
(
j
=
1
,
2
,
3
,...,
k
)
(1.21)
Każdaztransakcjiwokresietdokonanamożebyćprzyinnejceniejednostkowej.
Wrezultaciewartośćzawartychtransakcjinadanytowarwokresietzapiszemynastę-
pująco:
R
t
=
Σ
j
k
=
1
p
tj
Q
tj
[zł/okres]
(1.22)
Zkoleiilośćjednostektowaru,którypodlegałtransakcjisprzedaży-zakupu,zdefi-
niujemywnastępującysposób:
Q
t
=
Σ
j
k
=
1
Q
tj
[ilość/okres]
(1.23)
Wtejsytuacjizmiennaparametryczna,jakąjestcenatowaru(pt)wokresiet,jest
stosunkiemstrumieniawartościwszystkichtransakcji(Rt)dostrumieniacałkowitej
ilości(Qt)sprzedanych(kupionych)jednostektowaruwokresiet,czyli:
p
t
=
R
t
/
Q
t
[zł/okres]/[ilość/okres]=[zł/ilość]
(1.24)
Takobliczonacenajestśredniąważonącenątowaruzokresut.Wagamisąilości
towarówpodlegającetransakcjomsprzedaży-zakupuwokresiet.Wpowyżejomawia-
nejsytuacjiwartośćsprzedaży-zakupu(Rt)towaruorazilośćjegosprzedaży-zakupu
(Qt)uznaćnależyzastrumienie,gdyżichwielkościodnosząsiędookresów,couwi-
docznionow(1.22)i(1.23).Wrezultaciecenaobliczonawedługformuły(1.24),będąc
stosunkiemstrumieniadostrumienia,jestzmiennąparametrycznąbezwymiaruczaso-
wego,posiadającjednakwymiarprzestrzenny[zł/ilość].Mimo,iżzmiennataniema
wymiaruczasowegopowinnabyćprzypisanaokresowit.Zpowyższychrozważańwy-
nika,żecenamożebyć:
