Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
zfaktuzbieraniadanychprzezurzędystatystyczneopoziomiePKBnamiesz-
kańca,będącego(przyjętąwpracy)głównąmiarąwzrostuirozwojugospodarcze-
go,dopoziomupodregionów.Wykres1prezentujeprzyjętymodelzależności
jednostekterytorialnychwkraju,zaśwykres2–zarysschematuanalitycznego
terytorialnegobiegunawzrostuopartegoosystemczynnikówrozwoju,współza-
leżnych,któregopodstawęstanowiączynnikirozwojuwskazanewteoriibie-
gunówwzrostu,uzupełnioneczynnikamiwskazanymiwteoriachwzrostuiroz-
wojunapoziomiepaństworazwpozostałych,pozateoriąbiegunówwzrostu,
teoriachwzrostuirozwojuregionalnego.Czynnikirozwojuzteoriiodnoszących
siędopoziomupaństwsąuwzględnione,gdyżuznajesię,żeteorierozwojure-
gionalnegopomijająlubzasłaboakcentująniektórezważnychdeterminant
kształtowaniasięirozwojuterytorialnychbiegunówwzrostu,jaknp.akumulacja
kapitału,instytucje,podatki,bezpieczeństwo,znaczeniepostawmodernizacyj-
nychwspołeczeństwieczyzasobynaturalne.Szczególniepowiązanezrozwojem
terytorialnychbiegunówwzrostusączynnikiodnoszącesiędostronypodażowej
wskazywanewteoriachwzrostuirozwojugospodarczegopaństw,któresąwdu-
żymstopniukształtowaneoddolniewterytoriach,aniewramachpolitykimakro-
ekonomicznej.
Wprezentowanejpracyanalizujesięterytorialnebiegunywzrostu,jakoob-
szarywyróżniającesiępodwzględemtempawzrostugospodarczegoipoziomu
PKBnamieszkańca,zewzględunawystępowanienaichtereniesystemuczynni-
kówrozwojowych,wskazanychwteoriibiegunówwzrostu,aletakżewinnych
teoriachwzrostuirozwojupaństworazregionów.Głównymtakimczynnikiem
rozwojowymsąinnowacyjnebranże,czylibranżowebiegunywzrostu.Koncen-
tracjawspółzależnychczynnikówrozwojuwterytorialnymbieguniewzrostu,
wrazzefektamizewnętrznymizichwystępowania,jestźródłemrelatywnieszyb-
szegorozwojuzarównowujęciuilościowym,jakijakościowym.Rozwójjakościo-
wyimplikujesamfaktkoncentracjiczynnikówrozwoju,wśródktórychsąm.in.
takiejakkapitałludzkimierzonynietylkopoziomemwykształcenia,aleteżzdro-
wiemidługościątrwaniażyciamieszkańców.Terytorialnybiegunwzrostuoparty
nasystemieczynnikówrozwojowychbędziewięcnietylkobiegunemwzrostu,ale
takżebiegunemrozwoju.Jednocześnieterytorialnybiegunwzrostujestźródłem
jegodyfuzji,tj.pobudzateżrozwójościennychterytoriów.
terytorialnetekryteriaspełniają(np.województwomazowieckieoliczbieludnościokoło5mln).
Wprzypadkubrakuwdanympaństwieczłonkowskimjednostekadministracyjnychoodpowiedniej
skaliwielkości,tworzysięjednostkinieadministracyjneoodpowiedniejskaliwielkości,uwzględ-
niająckryteriageograficzne,społeczno-ekonomiczne,historyczne,kulturowelubuwarunkowania
środowiskanaturalnego.Poziomybardziejszczegółowe,nazwaneLocalAdministrativeUnits–LAU
(LAU1–powiaty,LAU2–gminy),niesąregulowaneww.Rozporządzeniem;http://www.stat.
gov.pl/gus/5840_7551_PLK_HTML.htm,luty2012.
