Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
15
poborcapodatkowypodawałnarodowośćizawód,tooznaczałwtensposób
obcokrajowcazkonkretnąprofesją(sątoniezwyklerzadkieadnotacje),agdy
notowałjedynienarodowość,osobatakaprawdopodobnieniemiałazawodu
(lub-comniejprawdopodobne-niebyłonznanypisarzowi);wprzypadku
obcobrzmiącychnazwiskzpodaniemjedyniezawodumożnamniemać,iż
byłatoosobazasymilowana.Trudnośćsprawiłajednakpróbakonsekwent-
negokwalifikowaniaosób,przyktórychodnotowanozarównonarodowość,
jakizawód.Wtakich-nielicznych-sytuacjachnapotrzebyniniejszejpracy
zdecydowanosięzaliczaćtakąosobędogrupynarodowej,gdyżtabyłapoda-
wanajakopierwsza18.Wydajesiębowiem,żepisarz,notującnp.„Ormianin
przekupieńJan”,kładłnacisknanarodowość,profesjastanowiłazaśdopeł-
nieniecharakterystykiJana.
Trudnośćprzyanalizierejestrówsprawiałorównieżokreślanieukładuprze-
strzennegomiast,azwłaszczaprzedmieść,zabudowanychgłówniebudynkami
drewnianymi,orazprzyporządkowanienieruchomościdokonkretnychulic.
Ztymdrugimproblememmamydoczynienianp.wKrakowie,podzielonym
nakwartały,czywmniejszymstopniuwLublinie,wktórymprzestrzeńpodzie-
lonona„miastoLublin”iposzczególneprzedmieścia.Enigmatycznośćoraz
pomijanieniektórychinformacjiwspisachpodatkowychkońcaXVIIipocząt-
kówXVIIIstuleciawykluczyłyzatemmożliwośćwykorzystaniawszystkich
tychźródełwmaksymalnymzakresie.
Choćrejestrówobutypówpodatkównietworzonozmyśląoichzestawianiu,
możnajezesobąporównywać.Wewszystkichstosowanoukładwedługulic
lubwiększychczęścimiasta(np.kwartałówwKrakowie).Wdalszejkolejności
podawanoimięi/lubnazwiskopłatnika,awniektórychprzypadkachrównież
innywyróżnik,np.wykonywanyzawód.Następnie-wprzypadkukontry-
bucji-podawanowysokośćtaksy,jakazostałaustalonaprzezmagistrat.Jak
jużwspomniano,byłaonadostosowanadomożliwościfinansowychkażdego
mieszkańca.Wkolejnejrubryce(bądźrubrykach)odnotowywanorzeczywi-
ściewpłaconąkwotę.Wprzypadkuszosuinformowanowyłącznieokwocie
otrzymanejodpłatnika.
Przywyborzekonkretnychrejestrówdoanalizywziętopoduwagękom-
pletnośćmateriałuźródłowego,stanjegozachowaniaorazto,czyobejmował
porównywalnyobszardanegomiasta.Wytypowanespisyzostałyuzupełnione
danymizlatwcześniejszychipóźniejszych,bystworzyćjaknajpełniejszyobraz
każdegoośrodkaistrukturyzawodowejjegomieszkańców.
18
Początkowoplanowanowłączaćtakiejednostkidoobukategorii,aleutrudniłobyto
prezentacjędanychzewzględunaróżnicewliczbachmieszkańcówposzczególnychulicirejo-
nówmiast.
