Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Dorastaniewśródidei(1905-1919)
nieJulą,studentkamedycyny,okaleczonanaskutekwypadkuwlatach30.,
zginęławWarszawiejakoofiaraHolocaustu59.Drugimwkolejnościbył
Beniamin,zwanyNiomą,czyliJerzyBorejsza,któryurodziłsięw1905r.,
asweimięzawdzięczałfascynacjiAbrahamaBeniaminemDisraelim.Ostatnim
dzieckiemmałżeństwaGoldbergówbyłurodzonydwalatapóźniejJózef,który
wwiekudojrzałymbędzieznanypodpanieńskimnazwiskiemmatki,jako
DJacek”Różański60.
MałżeństwoAbrahamaiAnnyniebyłozwiązkiemudanym.JerzyBorejsza
wswejautobiografiinapisał,żerodzicerozwiedlisięw1909r.,niepodając
przytymżadnychprzyczyn61.Wiadomojednak,żepowodemrozejściasię
Goldbergówbyłyróżnicepoglądówcodorólmałżeńskichorazkwestiiwycho-
wywaniadzieci.Anna,mającświadomość,żenieposiadatalentumatki,zdecy-
dowałasięnaniezależność62.Byłaonazresztąkobietąniezwykleenergiczną
iprzebojową,oczymświadczyćmożeto,żenależaładopierwszychpańna
ziemiachpolskich,któresamodzielnieprowadziłysamochód.Innymzpowodów
rozstaniaAbrahamaiAnnymógłbyćbrakpełnejstabilizacjimaterialnej
rodziny63.Goldbergowiemieszkalipoczątkowo-jakosublokatorzy-wwar-
szawskimmieszkaniuIzraela,starszegobrataAbrahama.Mieściłosięonoprzy
ulicyCiepłej8.DopieropokilkulatachpracywDHajncie”,w1915r.,Abraham
Goldbergzdziećmiprzeprowadziłsiędowłasnegomieszkania,któreznajdo-
wałosięniedalekoredakcji,przyulicyChłodnej17.Wówczasjużzwiązanybył
zEwąGlass.
PiszącoAbrahamieGoldbergu,niemożnapominąćjednegoznajważniej-
szychwydarzeń,potwierdzającychsłusznośćpowziętychprzezniegowyborów
ideowych.MowaoprocesieMendlaBejlisa,którydlaczytelnikówDHajntu”
relacjonowałwłaśnieGoldberg.BejlisbyłkijowskimŻydem,oskarżonym
w1913r.odokonaniemordurytualnego.Oskarżeniebyłoprzejawemsiłytra-
dycyjnegoantysemityzmu,alejednocześniemożliwościjegowykorzystaniaprzez
władzecarskie,którebezpośredniozaangażowałysięwproces64.Opiniapubliczna
byłaporuszona.Proceszadawałpoważnyciosideiemancypacjiczyasymilacji
59B.Fijałkowska,BorejszaiRóżański.PrzyczynekdodziejówstalinizmuwPolsce,Olsztyn1995,
s.38.
60KrótkibiogramJózefaDJacka”Różańskiegozob.w:DPolskiSłownikBiograficzny”,t.32,
Kraków1991,s.499-501.
61AAN,KCPZPR,sygn.237/XXIII-15,AktaosoboweJerzegoBorejszy,k.5.
62AA,Notatkizrozmówzprof.JerzymW
.Borejszą.WersjępotwierdzateżJózef
DJacek”Różańskiwwywiadach,jakieprzeprowadziłaznimBarbaraFijałkowska,dz.cyt.,
s.12.
63Prof.JerzyW
.Borejsza,szukającprzyczynrozstaniaswychdziadków,napodstawie
wspomnieńrodzinnychstwierdził,żeAnnaprzejawiałapewneniezrównoważenie,idącewpa-
rzezgeniuszem,którebardzoutrudniałonormalnewspółżycierodzinne.Znanabyłam.in.
ztego,żechcącpomócubogim,wynosiłazdomuwszelkiemożliwerzeczy,bezwzględuna
ichwartośćmaterialną(AA,Notatkizrozmówzprof.JerzymW
.Borejszą).
64CarMikołajIIsłałlistydowładzCzarnejSotnizpodziękowaniamizawpłynięciena
skazanieBejlisa,por.J.Tazbir,dz.cyt.,s.63.