Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
Dorastaniewśródidei(1905-1919)
lat20.XXw.właśnieOgólnymSyjonistom48.Biorąctopoduwagę,program
politycznydziennikaokreślićmożnajakotożsamyzpostulatamigłównychgrup
reprezentującychwobecpaństwapolskiegoruchsyjonistyczny49.Wśródredak-
torówiwspółpracownikówpismanależywymienićtakienazwiska,jakIcchak
Grünbaum,SamuelJakubJackan,braciaNoeiChaimFinkelsztajn,Aaron
Eichorn,JehoszuaGotlieb,DawidBenGurion,WłodzimierzŻabotyński,Bernard
Singer,NahumSokołówczywkońcuIsaakBeshevisSinger,którydebiutował
wdodatkuliterackimDHajntu”50.Tenzestawwspółpracownikówukazujesiłę
intelektualnądziennika,anazwiskaBenGurionaiŻabotyńskiegopodkreślają,
jakieznaczeniemiałDHajnt”dlaurzeczywistnieniaideisyjonistycznej.Trzeba
jednakpamiętać,żewówczesnejprasieżydowskiejczypolsko-żydowskiejte
samenazwiskapojawiałysięwróżnychmiejscach51.
DHajnt”byłprzedewszystkimgłosemśredniozamożnychwarstwżydow-
skich,alerościłsobiepretensjewykraczającedalekopozatęgrupę.Chaim
Finkelsztajnnapisałnawet,żedziennikDznajdowałsięwcentrumżyciażydow-
skiegowPolsce”.Uwagatomocnoprzesadzona,czegonajlepszymdowodem
jestprostezestawienieliczbowe.Otóżwedługspisustatystycznegoz1931r.
liczbaosóbwyznaniamojżeszowegowynosiławPolsce3113,9tys.52,podczas
gdyliczbaczytelnikówDHajntu”wlatach1932-1938,wzależnościodprzyję-
tegokryterium,wahasięmiędzy45tys.aok.27tys.53Niemniejjednakdzien-
nik,wktórympracowałAbrahamGoldberg,byłnajchętniejczytanyspośród
podobnychmupism.Wyprzedzałpodwzględemliczbysprzedanychegzempla-
rzychoćbyswegogłównegokonkurenta,dziennikDDerMoment”(DChwila”),
wktórymoDHajncie”pisanoDwiadomagazeta”54.DDerMoment”,związany
polityczniezŻydowskimStronnictwemLudowo-Demokratycznym,czylifołki-
stami,optującymizaszerokąautonomiądlaludnościżydowskiejwramach
państwapolskiego,byłpismemmniejpoważnym,goniącymzasensacyjnymi
wiadomościami.AleiwDHajncie”niestronionoodsensacji,costanowiłoswo-
istyznakczasu.ÓwstyldziennikarskiświetnieoddajemaksymaSamuelaJakuba
Jackana,zanotowanawewspomnieniachjednegoznajważniejszychpublicystów
DHajntu”,BernardaSingera,popularnegoRegnisa,któryzwykłmówić,żeDczy-
48M.C.Steinlauf,Polish-JewishDailyPress[w:]DPolin.AJournalofPolish-JewishStudies”,
vol.2,Oxford1987,s.228.
49ZajegostreszczeniemożnauznaćfragmentwypowiedziLeonaReicha,prawnikaisy-
jonisty,posłanaSejmIiIIkadencjiz1928r.(Wywiadspecjalnyzposłemdr.LeonemReichem,
DWszystkieStronnictwa”1928,nr21;cyt.za:R.Żebrowski,DziejeŻydówwPolsce.Wybórtekstów
źródłowych1918-1938,Warszawa1994,s.84-84);zob.teżS.Rudnicki,Żydziwparlamencie
IIRzeczypospolitej,Warszawa2004.
50M.Fuks,PrasażydowskawWarszawie1918-1939,s.194.
51M.C.Steinlauf,dz.cyt.,s.228.
52J.Tomaszewski,dz.cyt.,s.148.
53LiczbyteprzytaczaMichaelC.Steinlaufwcytowanymartykule(s.224-225),napodstawie
ustaleńzpracMarianaFuksaorazAndrzejaPaczkowskiego,Nakładydziennikówwarszawskichwla-
tach1931-1938,DRocznikiHistoriiCzasopiśmiennictwaPolskiego”1976,z.15,s.68-97.
54M.Fuks,PrasażydowskawWarszawie1918-1939,s.183-185.
