Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
Wprowadzenie
Wapińskikonstatował,żeprzedodzyskaniemniepodległościPolskiodrębno-
ściidystansemiędzydzielnicowebyły:
[ś]słabiejdostrzegane,gdyżznacznaczęśćkontaktówmiędzydzielnico-
wychpolitycznieaktywniejszychPolakównosiłajeżelimożnatakpo-
wiedziećcharakterodświętny.Natomiastpoodzyskaniuniepodległości
nabrałyonecharakterukontaktówcodziennychlubniemalcodziennych.
[ś]Wobcowaniucodziennymrodakzinnejczęści[Polski]różniącysięna-
derczęstonietylkoprzyzwyczajeniami,aletakżemowąpotoczną,byłbar-
dziejobcyodmieszkańcainnejnarodowości1.
HistorykcytowałwymownesłowaMikołajaWisznickiego,zamieszczone
w1920rokunałamachflZiemi”:
Jeśliwśródklasinteligentnychzaznaczająsiędziśtakjaskrawe,aitak
niezrozumiałewobecprawdziwieobywatelskiegopoczucia,szkodliwedla
ideinarodowejpatriotyzmydzielnicowe,towśródludutenrozdziałprzy-
bieraczasemformywprostpotworne2.
Mimoistnieniawieluwartościowychpublikacji,problematykatanadal
fascynujehistorykówipolitologów,socjologów,etnologówikulturoznawców.
Podejmowanenowebadaniakomparatystyczne,zarównoodnoszącesiędo
wzajemnychopiniiistereotypówfunkcjonującychwspołecznościachposzcze-
gólnychdzielnic,atakżeichstosunkudopaństwapolskiego,jakibilansudzia-
łalnościpolskiegoszkolnictwa,dokonańelitpaństwowychIIRzeczypospolitej,
ocenyskutecznościdziałańgospodarczychnarzeczprzyspieszeniaprocesów
integracyjnych.Niniejszapublikacja,prezentującarozszerzoneiuzupełnione
wersjereferatówwygłoszonychpodczaskonferencjiMiędzyŚląskiemaWileń-
szczyzną,zorganizowanejwewrześniu2016rokustaraniemPolskiejAkade-
miiUmiejętnościPracowniNaukowejwKatowicach,UniwersytetuŚląskiego
iBibliotekiŚląskiejwpisujesięwtebadania3.Książkastanowipróbęukaza-
niaparalelilosówGórnegoŚląskaiWileńszczyzny,wzajemnychrelacjiróż-
nychczęściŚląskaiWileńszczyznywsferzekultury,bezpośrednichkontaktów
mieszkańcówziemwschodnichwokresieIIRzeczypospolitej,atakżewkładu
1R.Wapiński:PolskaimałeojczyznyPolaków.Zdziejówkształtowaniasięświadomości
narodowejwXIXiXXwiekupowybuchIIwojnyświatowej.Wrocław–Warszawa–Kraków
1994,s.339–340.
2M.Wisznicki:Wartośćspołecznawycieczekpokraju.flZiemia”1920,nr5–6,s.153.
3Problematycekontaktówwileńsko-śląskichpoświęconom.in.kilkaartykułów
powstałychnapodstawiereferatówprzygotowanychnabytomsko-katowickąsesję
zcykluSeminariówHistorykówPowstańŚląskichiPlebiscytuw2008roku.flZeszyty
Chorzowskie”2011,nr12,red.Z.Kapała.