Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
AlsdiedenInteressenderbeidenZentralmächteammeistenentsprechendeund
auchdiePolenberuhigendesteundsichersteLösungwurdedieAngliederungdes
ganzenKönigreichesanÖsterreich-UngarninsAugegefasst.
Znotyrząduaustro-węgierskiego,kwiecień1916r.
DieösterreichischeseitsaufgestellteForderungeinerAngliederungvonganzKongre-
spolenandieMonarchieistselbstveständlichfürunsunannehmbar.
Gen.Beselerdokanclerza,kwiecień1916r.
Gdylatem1914r.wybuchławielkawojna,sojuszAustro-WęgieriRzeszyNiemiec-
kiejwydawałsiębyćmonolitem.Obydwapaństwajużodkilkudziesięciulatnapo-
zórściślewspółpracowałyzesobąnaareniemiędzynarodowej.SzczególnieNiem-
com,wmiaręjakczułysięcorazbardziejizolowane,zależałonautrzymaniuprzy-
mierza.Jednakprzydokładniejszejanaliziewzajemnychstosunkówokazujesię,że
niemieckisojusznikmógłbyćdośćuciążliwydlaHabsburgów.Itozarównowdzie-
dziniepolitykizagranicznej,jakiprzedewszystkimwewnętrznej
1
.Berlinstarałsię
bowiemblokowaćwszelkiefederalistyczneplanyprzebudowymonarchii
2
.Chodziło
ozachowanieprzewagiaustriackichNiemcówwPrzedlitawii.Rzeszamogłatuliczyć
nasojuszzWęgrami.CzytakiukładmógłpodobaćsięHabsburgom,odczuwającym
swądynstycznąwyższośćwobecHohenzollernów?
Wkrótcepowybuchuwojnypojawiłysięnowerysynasojuszupaństwcentral-
nych.Pogłębiałysięonewmiarętrwaniakonfliktu,doprowadziłydefactodoje-
1
F.Klein,InnereWidersprücheimBündniszwischenDeutschlandundÖsterreich-Ungarnzu
BeginnderimperialistischenEpoche(1897bis1902),[w:]StudienzumdeutschenImperiali-
smus,herausgeg.vonF.Klein,Berlin1976,s.225–262.E.Kolm,DieAmbitionenÖsterreich
UngansimZeitalterdesHochimperialismus,FrankfurtamMain2001,s.257.
2
J.Koøalka,DeutschlandunddieHabsburgermonarchie1848–1918,„DieHabsburgermonar-
chieimSystemderInternationalenBeziehungen”,B.VI,Teilband2,Wien1993,s.138.
5