Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Studianadpolitykamijęzykowymijakoprzestrzeńkonkurencjiinterdyscyplinarnej
iwspółkształtowaniaprzestrzenilingwistycznej(samorządterytorialny,społeczeń-
stwoobywatelskieetc.).Podrugie,rozwinąłsięobszarrefleksjinadroląszkółiinnych
placówekoświatowychwprzestrzenipolitykjęzykowychiplanowaniajęzykowego.
Intensywniepostępowaływówczasbadanianadacquisitionplanning,awięcnad
trzecim-obokcorpusplanningorazstatusplanning-wymiaremplanowaniajęzy-
kowego,któryzostałzidentyfikowanyorazscharakteryzowanyprzezRobertaCoo-
perawroku1989jakondodatkowakategoriauchwytującanauczaniejęzykaoraz
inneaktywnościedukacyjnezaprojektowane,byposzerzyćzbiórużytkownikówlub
zastosowańjakiegośjęzyka”
37
.Potrzecie,przedewszystkimzaprzyczynąTollefsona,
womawianymokresiebadaczechętniekoncentrowaliuwagęnaanaliziesocjopoli-
tycznejlubideologicznejmodeliplanowaniajęzykowego,jakrównieżfundowanych
nanichpolitykjęzykowych
38
.
Wpływowymźródłeminspiracjiteoretycznychbyłwówczaspoststrukturalizm
39
.
Badacze,jaktoująłTollefson,nietylkoskwapliwiedemaskowaliideologiczneuwi-
kłaniapozornieapolitycznychkonceptualizacjipolitykjęzykowychorazplanowania
językowego.Ponadtoichambicjąbyłotakże,bypoprzezkrytykędotrzećdoidei
irozwiązań,któreoddziaływałybynaprzekórinteresomnklasydominującej”
,stano-
wiącreceptęnarozwójiwzmocnieniespołecznegopolasprawiedliwościirówności.
Wkonsekwencjiwomawianymokresiechętnieodwoływanosiędoramteoretycznych
proponowanychprzezHabermasa,FoucaultaczyBourdieu.Tymsamymgłoszono
zmocątezę,żereprodukcjanierównościiniesprawiedliwościspołecznejmadaleko
głębszeprzyczyny,nwcześniejprzypuszczano.Twierdzono,żechcącznwalczyć,
wypadazrozumiećjejnaturęnietylkonapoziomiemakrostruktur(np.państwo),lecz
równieżmikrostruktur(np.szkoła).Uważano,żenierównościiniesprawiedliwość
wzakresiepolitykjęzykowychorazplanowaniajęzykowegoprzenosząsięigruntują
nietylkonapoziomiewładzystrukturalnej,leczrównieżwładzysymbolicznej.Tym
samymzwracanouwagę,żeszacuneklubpogardadladanegojęzykaczyjęzyków
przenoszonajestnietylkoprzezdecydentówpolitycznych,leczrównieżprzezjed-
nostki.Tonatomiastoznacza-przyjmowano-żeprocesomkształtowaniaprzestrzeni
lingwistycznejnależyprzyglądaćsięjednocześnieinamakro-,inamikoropoziomie,
jaknp.starałsięczynAnthonyGiddens,rozwijającswojąteorięstrukturacji(struc-
ture-agencyapproach)40.
OstatniokreswyodrębnionyprzezJohnsonaiRicentoobejmujerozwójstudiów
nadpolitykamijęzykowymiiplanowaniemjęzykowymwXXIstuleciu.Zdaniem
badaczy,wtejfaziezazjawiskonajistotniejszewypadauznaćrozwójbadańetnogra-
37D.CasselsJohnson,T.Ricento,dz.cyt.,s.10.Szerzej:R.Cooper,LanguagePlanningandSocial
Change,Cambridge1989.
38D.CasselsJohnson,T.Ricento,dz.cyt.,s.10.
39Tamże,s.10.Szerzej:A.Giddens,TeConstitutionofSociety.OutlineoftheTeoryofStructu-
ration,Berkeley-LosAngeles1984.
40D.CasselsJohnson,T.Ricento,dz.cyt.,s.12.
36
AdamMickiewiczUniversityPress©2021